ازدواج، یکی از مهم‌ترین تصمیم‌های زندگی هر فرد است که بر پایه اعتماد، صداقت و شفافیت بنا می‌شود. اما گاهی این تصمیم سرنوشت‌ساز با رفتارهای متقلبانه و پنهان‌کاری‌هایی همراه می‌شود که ماهیت آن را زیر سؤال می‌برد. در اصطلاح حقوقی، به اینگونه اقدامات «تدلیس در ازدواج» گفته می‌شود؛ مفهومی که با فریب دادن طرف مقابل به‌قصد ترغیب به ازدواج معنا پیدا می‌کند.
مطابق قانون مدنی و قانون مجازات اسلامی، تدلیس در ازدواج یکی از مصادیق فریب محسوب شده و می‌تواند آثار حقوقی و کیفری جدی برای طرف فریب‌کار به همراه داشته باشد. در صورتی که یکی از زوجین با مخفی کردن عیوب مهم یا معرفی خود به‌عنوان واجد صفاتی که ندارد (مانند سلامت جسمی، تجرد، یا موقعیت مالی خاص)، رضایت طرف مقابل را برای ازدواج جلب کند، این رفتار می‌تواند مبنای فسخ نکاح و حتی مجازات کیفری قرار گیرد.
در این مقاله به‌صورت کامل و کاربردی به موضوع تدلیس در ازدواج می‌پردازیم و از جنبه‌های مختلف آن مانند مصادیق تدلیس، نحوه اثبات، مهلت قانونی شکایت، وضعیت مهریه، رأی وحدت رویه و مجازات فریب در ازدواج بررسی دقیقی خواهیم داشت. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان درگیر چنین موضوع حساسی هستید یا می‌خواهید با ابعاد حقوقی آن آشنا شوید، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
تدلیس در ازدواج چیست؟
ازدواج قراردادی است که بر پایه شناخت و اعتماد میان زوجین منعقد می‌شود. اگر یکی از طرفین برای جلب رضایت طرف مقابل به دروغ متوسل شود یا صفات مهمی را از او پنهان کند، از منظر قانون این رفتار تحت عنوان «تدلیس در ازدواج» شناخته می‌شود. تدلیس می‌تواند به بطلان یا فسخ عقد منجر شود و حتی مجازات کیفری برای فریب‌کار در پی داشته باشد.
🔍 فریب در ازدواج یا تدلیس در ازدواج به چه معناست؟
در اصطلاح حقوقی، تدلیس به معنی فریب دادن است و در ماده ۴۳۸ قانون مدنی نیز آمده است: «هر عملیاتی که موجب فریب طرف معامله شود، تدلیس نام دارد.» بر همین مبنا، تدلیس در ازدواج یعنی پنهان‌کاری یا نسبت دادن اوصاف و ویژگی‌هایی به خود که در واقعیت وجود ندارد، با هدف جلب رضایت برای ازدواج.
به‌عنوان مثال اگر مردی خود را مجرد معرفی کند در حالی که همسر دائم یا موقت دارد، یا زنی ادعای باکرگی کند ولی در واقع نباشد، و این ادعاها در تصمیم طرف مقابل نقش داشته باشد، تدلیس در ازدواج رخ داده است.
واژه تدلیس تنها مربوط به ازدواج نیست بلکه فریب دادن حتی می تواند در یک معامله اتفاق بی افتد که تدلیس در معامله نام می گیرد.
📌 نقش صداقت در عقد نکاح
قانون و شرع، اصل را بر صداقت در ازدواج نهاده‌اند. بر همین اساس، هرگونه خلاف‌گویی، سکوت در برابر عیوب جدی، یا پنهان‌کاری عمدی که باعث فریب طرف مقابل شود، به‌عنوان تدلیس شناخته شده و آثار حقوقی و کیفری در پی دارد.
اگر مشخص شود عقد نکاح بر اساس صفتی خاص منعقد شده که بعدها مشخص شود خلاف واقع بوده، قانون به طرف فریب‌خورده اجازه فسخ عقد را می‌دهد. این حق، صرفاً برای مواردی است که ویژگی فریب‌داده‌شده، جزو شرایط اصلی رضایت به ازدواج بوده باشد.
تدلیس در ازدواج شامل چه مواردی می‌شود؟
تدلیس در ازدواج به معنای واقعی، تنها محدود به گفتن دروغ نیست؛ بلکه هرگونه پنهان‌کاری یا ایجاد تصور غلط درباره اوصاف فرد نیز می‌تواند مصداق فریب باشد. قانونگذار با توجه به حساسیت عقد نکاح، مصادیق روشنی برای تدلیس در نظر گرفته است که در ادامه به آن‌ها پرداخته‌ایم.
📝 مصادیق تدلیس از نظر قانونی
مطابق ماده ۱۱۲۸ قانون مدنی، اگر در یکی از طرفین ازدواج صفت خاصی شرط شده باشد و بعد از عقد مشخص شود که آن فرد فاقد آن صفت بوده است، طرف مقابل حق فسخ دارد؛ چه این شرط صراحتاً در عقد آمده باشد و چه عقد بر مبنای آن شکل گرفته باشد.
همچنین ماده ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی مقرر می‌دارد که اگر یکی از زوجین قبل از عقد با امور واهی مانند «تحصیلات عالی، موقعیت اجتماعی، شغل خاص، تمکن مالی، تجرد و…» طرف مقابل را فریب دهد، به حبس تعزیری از ۶ ماه تا ۲ سال محکوم می‌شود.
از مهم‌ترین مصادیق تدلیس در ازدواج می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ادعای داشتن تحصیلات یا شغل خاص
- پنهان کردن وضعیت تأهل (مثلاً داشتن همسر موقت یا دائم)
- ادعای سلامت جسمی یا جنسی بدون واقعیت
- معرفی خود به عنوان باکره در حالی که نباشد
- عدم بیان بیماری‌های خاص یا عیوب جسمی
- ادعای وابستگی به خانواده سرشناس یا متمول بدون واقعیت
- کتمان اعتیاد یا سوابق کیفری و اخلاقی
📝 تفاوت پنهان‌کاری و ادعای نادرست در فریب
پنهان‌کردن یک ویژگی منفی (مثل بیماری خاص یا سابقه ازدواج) با ادعای نادرست داشتن ویژگی مثبت (مانند تحصیلات عالی یا شغل ممتاز) از نظر حقوقی، هر دو مشمول عنوان تدلیس می‌شوند. البته برای اینکه دادگاه این رفتار را تدلیس بداند، باید ثابت شود که ویژگی مطرح‌شده برای طرف مقابل در تصمیم‌گیری ازدواج مؤثر بوده است و عقد بر مبنای آن منعقد شده است.
به‌طور مثال، اگر فردی بیماری صرع دارد و آن را پنهان می‌کند یا اگر خود را مهندس معرفی می‌کند ولی کارگر ساده است، و این موارد در تصمیم‌گیری طرف مقابل نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد، تدلیس محسوب می‌شود.
مهلت شکایت فریب در ازدواج
از مهم‌ترین نکاتی که در دعوای تدلیس در ازدواج باید مورد توجه قرار گیرد، مهلت قانونی برای طرح شکایت و اعمال حق فسخ است. قانونگذار این حق را به صورت مطلق و دائمی در اختیار طرف فریب‌خورده قرار نداده و برای استفاده از آن، بازه زمانی مشخصی را تعیین کرده است.
⏳ مهلت قانونی فسخ نکاح به دلیل فریب
مطابق ماده ۱۱۳۱ قانون مدنی، حق فسخ ناشی از تدلیس باید «فوراً» پس از اطلاع از فریب اعمال شود. این بدان معناست که به‌محض اینکه فرد فریب‌خورده از تدلیس مطلع شد، باید در سریع‌ترین زمان ممکن اقدام به ثبت دادخواست فسخ نکاح نماید.
🔍 در عرف قضایی، این فوریت معمولاً حدود سه ماه پس از اطلاع از فریب تلقی می‌شود. اگر فردی در این بازه زمانی هیچ اقدامی برای فسخ عقد انجام ندهد، قانون این سکوت را به منزله گذشت از حق فسخ می‌داند و دیگر نمی‌تواند از این طریق عقد را برهم بزند.
⏳ شرایط سلب حق فسخ نکاح پس از انقضای مهلت
اگر فرد فریب‌خورده بدون هیچ اقدام قانونی، مدتی طولانی پس از اطلاع از تدلیس، به زندگی مشترک ادامه دهد یا حتی در سکوت باقی بماند، دیگر حق فسخ نخواهد داشت. همچنین در چنین شرایطی امکان تعقیب کیفری نیز از بین می‌رود؛ زیرا تأخیر در طرح دعوی، نشان‌دهنده رضایت ضمنی نسبت به وضعیت موجود تلقی می‌شود.
به همین دلیل توصیه می‌شود هرگاه فردی پس از عقد متوجه تدلیس یا فریب شد، بلافاصله با وکیل متخصص خانواده مشورت کرده و از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواست فسخ نکاح یا شکایت کیفری تنظیم کند.
نحوه اثبات فریب در ازدواج
اثبات تدلیس در ازدواج از نظر قانونی نیازمند ارائه مدارک و دلایلی است که برای دادگاه محرز کند، یکی از طرفین با هدف فریب، اطلاعات نادرست داده یا حقیقت مهمی را پنهان کرده است. این مرحله از حساس‌ترین بخش‌های دعوای فسخ نکاح یا شکایت کیفری به‌دلیل تدلیس است.
⚖️ راه‌های اثبات از منظر قانون آیین دادرسی
مطابق قوانین آیین دادرسی مدنی و کیفری، ادله‌ای که می‌توان برای اثبات فریب در ازدواج استفاده کرد، عبارت‌اند از:
-
اقرار: اگر طرف مقابل به دروغ یا پنهان‌کاری خود اقرار کند، اثبات تدلیس بسیار ساده خواهد بود.
-
شهادت شهود: یکی از روش‌های متداول اثبات تدلیس، ارائه شهادت افرادی است که از فریب یا پنهان‌کاری اطلاع داشته‌اند.
-
سند و مدرک مکتوب: مانند پیام‌ها، مدارک پزشکی، قراردادها یا اسنادی که خلاف ادعای طرف مقابل را نشان دهند.
-
کارشناس رسمی دادگستری: در موارد پزشکی، مانند بیماری‌های خاص یا باکره نبودن، نظر کارشناس رسمی می‌تواند مؤثر باشد.
-
امارات قضایی: قرائن و نشانه‌هایی که از دید قاضی اثبات فریب را قابل استنباط کند، مانند تناقض گفتارها یا شواهد ملموس.
⚖️ نقش شهادت شهود، اقرار و مدارک کتبی
در پرونده‌های تدلیس، اگر ادعای فریب تنها به شکل لفظی و بدون شاهد یا سند باشد، اثبات آن دشوار خواهد بود. به همین دلیل، بهترین مسیر برای اثبات این دعوی، استفاده از ترکیبی از اقرار، شهادت مطلعین و مستندات قابل استناد است.
به‌عنوان مثال، اگر زنی ادعا کند که مرد خود را مجرد معرفی کرده ولی بعداً مشخص شده همسر موقت دارد، پیام‌های ثبت‌شده، شهود یا مدارک عقد قبلی می‌توانند مبنای اثباتی باشند.
نکته مهم این است که فریب باید اثبات شود و صرف احساس پشیمانی یا نارضایتی پس از ازدواج، مبنای قانونی برای تدلیس نیست. همچنین، باید نشان داده شود که ادعای نادرست یا سکوت طرف مقابل، تأثیر جدی در تصمیم ازدواج داشته است.
مجازات تدلیس در ازدواج از منظر قانون
تدلیس در ازدواج نه‌تنها باعث ایجاد حق فسخ برای طرف فریب‌خورده می‌شود، بلکه در صورت اثبات، از نظر قانون مجازات اسلامی یک جرم قابل تعقیب کیفری نیز محسوب می‌گردد. قانونگذار برای جلوگیری از سوءاستفاده و دروغ‌گویی در ازدواج، ضمانت اجرای کیفری نسبتاً شدیدی برای این عمل در نظر گرفته است.
📌 بررسی ماده ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی
ماده ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) به‌صراحت در مورد فریب در ازدواج می‌گوید:
«چنانچه هر یک از زوجین، قبل از عقد ازدواج، طرف خود را به امور واهی از قبیل داشتن تحصیلات عالی، تمکن مالی، موقعیت اجتماعی، شغل و سمت خاص، تجرد و امثال آن فریب دهد و عقد بر مبنای هر یک از آن‌ها واقع شود، مرتکب به حبس تعزیری از شش ماه تا دو سال محکوم می‌گردد.»
بر اساس این ماده، رفتارهایی مانند پنهان‌کردن ازدواج قبلی، ادعای شغل غیرواقعی، تحصیلات جعلی یا هر ویژگی ساختگی که در تصمیم‌گیری طرف مقابل تأثیر داشته باشد، در صورتی که موجب فریب شود، جرم محسوب شده و مجازات آن حبس تعزیری است.
📌 مجازات کیفری و امکان تخفیف آن
بر اساس قانون، اگر مجازات تدلیس در ازدواج بین ۳ تا ۶ ماه باشد، قاضی موظف است آن را به جزای نقدی یا اقدامات جایگزین (نظیر خدمات عمومی یا دوره‌های اصلاحی) تبدیل کند.
اما اگر مجازات تعیین‌شده بین ۶ ماه تا یک سال باشد، قاضی اختیار دارد که با توجه به شرایط، آن را تخفیف دهد یا به مجازات جایگزین تبدیل کند.
در هر صورت، حکم حبس قطعی تنها زمانی اجرا می‌شود که فریب واقعاً اثبات شده و دادگاه به این نتیجه برسد که تدلیس، آگاهانه و به قصد فریب بوده است.
نکته مهم: در صورتی که پس از کشف تدلیس، فرد فریب‌خورده از حق شکایت صرف‌نظر کند یا مدت زیادی بگذرد، پیگیری کیفری نیز ممکن است غیرممکن شود. بنابراین پیگیری سریع حقوقی و کیفری بسیار اهمیت دارد.
رأی وحدت رویه در خصوص فریب در ازدواج
رأی وحدت رویه در نظام قضایی ایران، زمانی صادر می‌شود که بین شعب دیوان عالی کشور یا دادگاه‌های هم‌عرض در یک موضوع حقوقی یا کیفری اختلاف نظر وجود داشته باشد. این آرا نقش تعیین‌کننده‌ای در تفسیر قوانین و رویه دادگاه‌ها دارند. در موضوع تدلیس در ازدواج نیز یکی از آرا مهم، رأی وحدت رویه شماره ۷۴۱ است که به‌طور مستقیم به این موضوع می‌پردازد.
🔍 تحلیل رأی وحدت رویه شماره ۷۴۱
رأی وحدت رویه شماره ۷۴۱ مورخ ۱۳۹۴/۰۲/۲۲ مقرر می‌دارد:
«فریب در ازدواج یا تدلیس، اگر موجب اشتباه در شخصیت طرف مقابل نشود، موجب بطلان عقد نکاح نیست بلکه می‌تواند موجب فسخ عقد باشد. همچنین تدلیس در صورتی مؤثر است که طرف مقابل آن را شرط ضمن عقد یا مبنای عقد قرار داده باشد.»
این رأی به‌روشنی نشان می‌دهد که اصل صحت عقد نکاح حتی در صورت تدلیس حفظ می‌شود، مگر اینکه فریب به‌گونه‌ای باشد که شخصیت طرف مقابل به‌اشتباه گرفته شده باشد.
بنابراین، رأی وحدت رویه تأکید دارد که اگر فردی صرفاً درباره ویژگی‌هایی مانند تحصیلات، شغل، یا ثروت دروغ گفته باشد، عقد نکاح صحیح است ولی طرف مقابل حق فسخ دارد. اما اگر فریب باعث اشتباه در شخصیت واقعی (مثلاً زن بودن فردی که مرد است یا بالعکس) شود، ممکن است موجب بطلان عقد شود.
🔍 تأثیر رأی وحدت رویه در رویه دادگاه‌ها
پس از صدور این رأی، رویه بسیاری از دادگاه‌ها در رسیدگی به دعاوی فسخ نکاح یا بطلان عقد به‌دلیل تدلیس، هماهنگ شد. اکنون محاکم با استناد به رأی ۷۴۱، بین تدلیس مؤثر بر اراده و تدلیس منجر به اشتباه در شخصیت تمایز قائل می‌شوند.
به بیان ساده‌تر:
- اگر فریب موجب اشتباه در صفت مهم و تأثیرگذار باشد → عقد صحیح ولی قابل فسخ است.
- اگر فریب موجب اشتباه در شخصیت واقعی طرف عقد باشد → ممکن است عقد باطل تلقی شود.
این رأی، به زوجین امکان می‌دهد که در صورت مواجهه با فریب، مسیر درست حقوقی (فسخ یا مطالبه خسارت) را انتخاب کنند.
تأثیر تدلیس بر مهریه، هدایا و وضعیت مالی
یکی از پرسش‌های مهم پس از اثبات فریب در ازدواج این است که سرنوشت مسائل مالی مانند مهریه، هدایا و خسارات وارده چه خواهد شد. قانون در این زمینه سکوت نکرده و برای حفظ حقوق هر دو طرف، احکام مشخصی وضع کرده است.
📝 تکلیف مهریه در صورت تدلیس زن یا مرد
در حقوق ایران، مهریه از حقوق مالی زن است که با عقد نکاح به او تعلق می‌گیرد، چه تدلیسی در کار باشد یا نه. بنابراین:
-
اگر زن مرتکب تدلیس شده باشد و مرد بخواهد عقد را فسخ کند، زن مستحق دریافت مهریه نیست، مگر اینکه رابطه زناشویی بین آن‌ها برقرار شده باشد؛ در این صورت مهریه به‌صورت نصف به او تعلق می‌گیرد.
-
اگر مرد فریب داده باشد و عقد فسخ شود، زن همچنان حق دریافت مهریه را دارد، مگر اینکه تدلیس مرد مانع از وقوع رابطه جنسی شده باشد.
به‌طور کلی، مهریه با وقوع عقد مستقر می‌شود و تنها در موارد محدود، مانند فسخ به‌دلیل تدلیس قبل از نزدیکی، می‌توان آن را ساقط یا تقلیل داد.
📝 وضعیت هدایا و امکان مطالبه خسارت
هدایایی که در دوران نامزدی یا پس از عقد داده شده، در صورت فسخ نکاح به‌دلیل فریب، قابل مطالبه است. اگر هدیه‌دهنده بتواند ثابت کند که هدایا را به‌قصد ازدواج و بر مبنای اطلاعات نادرست داده، می‌تواند آن‌ها را بازپس گیرد.
همچنین، در صورتی که تدلیس منجر به ضرر مادی یا معنوی جدی شود، طرف فریب‌خورده می‌تواند با استناد به قواعد تسبیب و لاضرر، مطالبه خسارت نماید. این خسارت می‌تواند شامل هزینه‌های مراسم، اجاره منزل، مخارج درمان و حتی آسیب روحی باشد که البته نیازمند ارائه ادله کافی در دادگاه است.
نمونه دادخواست فسخ نکاح به‌دلیل تدلیس
در ادامه یک نمونه دادخواست فسخ نکاح به‌دلیل تدلیس در ازدواج مطابق با اصول نگارشی حقوقی و قابل استفاده در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ارائه می‌دهیم. این دادخواست برای ثبت در دفاتر خدمات قضایی آماده است و تنها کافی‌ست اطلاعات شخصی و مصداق فریب را متناسب با پرونده خود وارد نمایید.
ریاست محترم مجتمع قضایی خانواده (نام شهر)
با سلام و احتراماینجانب … فرزند … به شماره ملی … به نشانی … به استحضار می‌رسانم:
با خوانده/خوانده ردیف اول آقای/خانم … فرزند … به شماره ملی … به نشانی … در تاریخ … عقد نکاح دائم منعقد نمودم. پس از عقد مشخص گردید که مشارٌالیه/مشارٌالیها برخلاف حقیقت، برخی اوصاف مهم خود را پنهان نموده‌اند و بدین‌وسیله مرا به ازدواج ترغیب کرده‌اند.
به‌عنوان نمونه:
ایشان دارای سابقه ازدواج دائم/موقت بوده‌اند که این موضوع را پنهان نموده‌اند.
یا اینکه در مورد وضعیت سلامتی، تحصیلات، شغل، یا باکره بودن اطلاعات خلاف واقع ارائه کرده‌اند.
(توضیح دقیق موضوع تدلیس بر اساس مصداق واقعی شما درج شود.)از آنجا که عقد نکاح بر اساس این صفات و اطلاعات نادرست منعقد شده و موضوع فوق پس از عقد برای اینجانب کشف گردیده است، با استناد به ماده ۱۱۲۸ قانون مدنی و مواد ۱۱۳۱ و ۱۱۳۲ همان قانون، و با لحاظ شرایط قانونی اعمال حق فسخ در مهلت مقرر، از آن مقام محترم تقاضا دارم:
خواسته:
فسخ نکاح به‌دلیل تدلیس در ازدواج
دلایل و مستندات:
- تصویر عقدنامه
- اظهارات شهود
- مدارک تحصیلی یا پزشکی مغایر واقع
- اسناد و مدارک مثبته مبنی بر تدلیس
- نظریه کارشناس رسمی در صورت لزوم
- پیام‌ها یا مکاتبات حاوی مطالب خلاف واقع
با احترام
نام و نام خانوادگی
تاریخ و امضا
سوالات متداول
در این قسمت از مقاله سوالات متداول پیرامون تدلیس در ازدواج که توسط پرسشگران از مجموعه ایران لگال در قالب مشاوره حقوقی آنلاین مطرح شده است را مشاهده می فرمایید:
❓ من همسرم را به خاطر محجبه و دیندار بودن انتخاب کردم، اما بعد از چند ماه فهمیدم او فریبم داده و اصلاً اعتقادی به دین ندارد. آیا می‌توانم از او به دلیل فریب در ازدواج شکایت کنم؟
✅ بله، در صورتی که بتوانید اثبات کنید یکی از انگیزه‌های اصلی شما برای ازدواج، اعتقادات دینی همسرتان بوده و او با قصد فریب چنین تصویری از خود ساخته، می‌توانید به استناد تدلیس در ازدواج از او شکایت کنید. دادگاه در صورت احراز سوءنیت و نقش آن در تصمیم‌گیری شما، ممکن است حکم به فسخ نکاح بدهد.
❓ مردی که در ازدواج تدلیس کرده، چه جرایمی دارد؟
✅ اثبات تدلیس در ازدواج می‌تواند علاوه بر فسخ نکاح، موجب محکومیت کیفری نیز شود. بر اساس ماده ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی، شخص فریب‌کار به حبس تعزیری از شش ماه تا دو سال محکوم خواهد شد؛ به‌شرط آن‌که دادگاه احراز کند فریب‌کاری موجب جلب رضایت طرف مقابل به ازدواج شده است.
❓ بعد از یک سال و نیم عقد متوجه شدم که همسرم رابطه‌ای داشته و این موضوع را از من پنهان کرده است. آیا می‌توانم از حق تدلیس در ازدواج استفاده کنم؟
✅ اگر پنهان‌کاری در مورد رابطه گذشته نقش مؤثری در تصمیم‌گیری شما برای ازدواج داشته و این موضوع در زمان عقد برای شما اهمیت اساسی داشته باشد، می‌توانید تحت عنوان تدلیس اقدام کنید. البته با گذشت زمان طولانی (مانند یک سال و نیم) اثبات فوریت در اعمال حق فسخ دشوار خواهد بود. اگر رابطه زناشویی هنوز برقرار نشده باشد، امکان مطالبه مهرالمثل نیز وجود دارد.
❓ دو هفته پیش ترمیم کردم و فردا قرار است عقد کنم. اگر رابطه داشته باشم، آیا طرفم متوجه ترمیم یا بخیه می‌شود؟
✅ ممکن است برخی افراد در شرایط خاص متوجه آثار ترمیم شوند، اما در بسیاری از موارد، تشخیص آن توسط افراد غیرپزشک دشوار است. بهتر است موضوع را با پزشک زنان مشورت کنید تا اطلاعات دقیق‌تری به شما بدهد. همچنین در صورت پنهان‌کاری، ممکن است موضوع تدلیس مطرح شود؛ بنابراین صداقت در ازدواج اهمیت دارد.
❓ سه سال است که ازدواج کرده‌ام و یک فرزند دارم. همسرم می‌خواهد مرا تحت فشار بگذارد تا مهریه‌ام را ببخشم و او بتواند طلاق بگیرد. آیا می‌توانم بعد از دو سال از تدلیس در ازدواج استفاده کنم؟
✅ خیر، طبق قانون، حق فسخ ناشی از تدلیس باید «فوراً پس از اطلاع» اعمال شود. اگر پس از کشف فریب مدت طولانی (مثل دو سال) سکوت کرده‌اید یا زندگی مشترک را ادامه داده‌اید، از نظر قانونی این حق از شما سلب شده و دیگر نمی‌توانید با استناد به تدلیس، عقد را فسخ کنید.
❓ یکی از بستگانم را برای ازدواج معرفی کردند و پس از عقد متوجه شدم که از من بیماری را پنهان کرده‌اند. آیا می‌توانم به دلیل این پنهان‌کاری ازدواج را فسخ کنم؟
✅ بله، اگر بیماری پنهان‌شده از نظر عرفی و شخصی برای شما مهم بوده و بر اساس آن تصمیم به ازدواج گرفته‌اید، می‌توانید با استناد به ماده ۱۱۲۸ قانون مدنی، دادخواست فسخ نکاح به‌دلیل تدلیس مطرح کنید. این موضوع باید در مهلت قانونی و با ادله کافی اثبات شود.