کارشناسان رسمی دادگستری نقش کلیدی در تصمیم‌گیری قضات دارند، زیرا نظرات آن‌ها مبنای صدور رأی در بسیاری از پرونده‌های حقوقی، کیفری، ملکی و تصادفات است. با این حال، ممکن است نظر کارشناس نادرست، مغرضانه، فاقد مستند قانونی یا حتی ناشی از تبانی باشد. در چنین شرایطی، قانون این امکان را فراهم کرده که افراد بتوانند از کارشناس رسمی دادگستری شکایت کنند؛ چه به‌صورت شکایت انتظامی در کانون یا مرکز کارشناسان، و چه شکایت کیفری در صورت وقوع جرم.
در این مقاله، به‌صورت مرحله‌ای و دقیق، نحوه شکایت از کارشناس رسمی دادگستری را بررسی می‌کنیم: از تخلفات قابل پیگیری گرفته تا مدارک لازم، مرجع صالح رسیدگی، مرور زمان شکایت، مجازات‌ها، سامانه‌های ثبت شکایت و حتی نمونه متن شکواییه رسمی.
تخلفات کارشناسان رسمی دادگستری و موارد قابل پیگیری
کارشناس رسمی دادگستری موظف است با رعایت بی‌طرفی، دقت، و مستندات قانونی، نظریه‌ای شفاف و مستدل ارائه دهد. اما در برخی موارد از ارجاع به کارشناسی، تخلفاتی رخ می‌دهد که ممکن است به تضییع حقوق یکی از طرفین منجر شود. قانون، برای این موارد، مسیرهای انتظامی و حتی کیفری را برای رسیدگی و مجازات کارشناس متخلف پیش‌بینی کرده است.
⚖️ تفاوت تخلف انتظامی و جرم کیفری کارشناسان
همه تخلفات کارشناسان رسمی، الزاماً جرم محسوب نمی‌شوند. بر اساس قانون، تخلف انتظامی به معنای نقض ضوابط و آیین‌نامه‌های حرفه‌ای است، در حالی که جرم کیفری زمانی محقق می‌شود که کارشناس با سوءنیت، رفتار مجرمانه‌ای مانند جعل، تبانی، یا اظهار خلاف واقع مرتکب شده باشد.
📌 مثال:
- اگر کارشناس در زمان تعلیق پروانه، اقدام به کارشناسی کند → تخلف انتظامی است.
- اما اگر کارشناس عمداً مبلغ ملک را پایین اعلام کند تا یکی از طرفین سود ببرد، با سوءنیت است و در حکم جعل سند رسمی محسوب می‌شود.
⚖️ جدول مهم‌ترین تخلفات انتظامی کارشناسان رسمی
طبق ماده ۲۶ قانون کارشناسان رسمی دادگستری و آیین‌نامه‌های مربوطه، مهم‌ترین تخلفات قابل شکایت از کارشناس رسمی به شرح زیر است:
| ✅ تخلف | 📌 شرح |
|---|---|
| اظهارنظر خارج از صلاحیت | کارشناسی در حوزه‌ای غیر از تخصص درج‌شده در پروانه |
| سهل‌انگاری در اظهارنظر | اشتباه فاحش یا بدون دقت در ارزیابی |
| عدم حضور در مراجع قانونی | بدون عذر موجه، غیبت از جلسه دادگاه یا اجرای قرار کارشناسی |
| دریافت وجه مازاد | گرفتن هزینه بیش از تعرفه قانونی یا توافق پنهانی با یکی از طرفین |
| افشای اسرار و اسناد محرمانه | ارائه اطلاعات به افراد غیرمجاز یا انتشار عمومی |
| تبانی با طرف دعوا | همکاری پنهانی با یکی از طرفین به ضرر دیگری |
| اظهارنظر خلاف واقع | گزارش اشتباه به‌صورت عمدی و با سوءنیت |
| کارشناسی با پروانه باطل یا در زمان تعلیق | ادامه فعالیت با وجود فقدان شرایط قانونی لازم |
| اظهار نظر خلاف مقررات قانونی | بی‌توجهی به قوانین موضوعی یا شکلی در حین ارزیابی |
📌 نکته مهم: اگر گزارش کارشناس در رأی نهایی دادگاه تأثیرگذار باشد و خلاف واقع بودن آن اثبات شود، امکان پیگیری کیفری نیز وجود دارد که در بخش‌های بعدی بررسی می‌شود.
⚠️ موارد رایج شکایت از کارشناسان خودرو، خط، ملک و گزارش‌های خلاف واقع
بسیاری از شکایات مطرح‌شده علیه کارشناسان رسمی دادگستری مربوط به موضوعات تخصصی و پرتکرار مانند کارشناسی خودرو، اصالت خط و امضا، تعیین ارزش ملک، یا ارزیابی خسارات تصادف است. به عنوان مثال، در حوزه خودرو، کارشناسان گاهی بدون بررسی دقیق، گزارش‌هایی مبنی بر «بی‌رنگ بودن» خودرو صادر می‌کنند، در حالی‌که بعدها مشخص می‌شود سقف یا ستون خودرو تعویض شده است.
در پرونده‌های خط شناسی نیز، اشتباه در تشخیص اصالت امضا یا اعلام نظر متناقض، می‌تواند موجب صدور رأی اشتباه از سوی دادگاه شود. همچنین در موارد ملکی، اشتباه در متراژ، قیمت‌گذاری یا گزارش خلاف واقع در مورد موقعیت ملک از دلایل مهم شکایت هستند مواردی نظیر کارشناسی منزل برای تمکین و دیگر موارد شکایت از کارشناس می باشد. این تخلفات، در صورت احراز، قابل تعقیب انتظامی و در برخی موارد حتی کیفری هستند، به‌ویژه اگر با سوءنیت یا تبانی همراه باشند.
مدارک لازم برای شکایت از کارشناس رسمی دادگستری
برای آن‌که شکایت از کارشناس رسمی دادگستری به‌صورت قانونی ثبت و پیگیری شود، ارائه برخی مدارک و مستندات ضروری است. این مدارک باید متناسب با موضوع شکایت، نوع عضویت کارشناس (کانون یا مرکز) و نوع رسیدگی (انتظامی یا کیفری) آماده شوند.
📌 مدارک شاکی، مدارک کارشناسی و مستندات مرتبط
شاکی باید مشخصات کامل خود و کارشناس را ارائه دهد، و مدارکی را که ادعای تخلف بر آن‌ها استوار است، ضمیمه شکایت کند. این مدارک عبارتند از:
✅ مشخصات شاکی:
- نام و نام خانوادگی کامل
- نشانی محل سکونت یا محل کار
- شماره تماس (در صورت ثبت آنلاین)
- امضای شاکی در انتهای شکواییه
✅ مشخصات کارشناس رسمی:
- نام و نام خانوادگی
- رشته کارشناسی
- محل فعالیت یا نشانی دفتر اعلام‌شده به کانون یا مرکز
- شماره پروانه کارشناسی (در صورت وجود)
✅ مدارک کارشناسی و مستندات پرونده:
- تصویر گزارشی که مورد اعتراض به نظر کارشناسی قرار گرفته
- قرار کارشناسی صادر شده توسط دادگاه یا مرجع قانونی
- رأی دادگاه (در صورتی که نظریه کارشناس در آن لحاظ شده باشد)
- سایر مستندات (مثل سند ملک، تصادف، قرارداد، نامه‌های رسمی مرتبط با کارشناسی)
✅ در صورت داشتن وکیل:
- اصل وکالتنامه با تصریح اجازه شکایت انتظامی
- الصاق تمبر قانونی غیرمالی (برای کانون‌ها الزامی است)
📌 چک‌لیست سریع برای ثبت شکایت
| نوع مدرک | لازم است؟ | توضیح |
|---|---|---|
| مشخصات کامل شاکی | ✅ | نام، نشانی، شماره تماس |
| تصویر نظریه کارشناسی | ✅ | مهم‌ترین سند در اثبات تخلف |
| قرار کارشناسی یا دستور ارجاع | ✅ | برای اثبات مأموریت رسمی کارشناس |
| سایر مستندات قضایی | 🔄 | در صورت ارتباط با شکایت |
| وکالتنامه رسمی | ❌ / ✅ | فقط اگر وکیل اقدام کند |
| مدارک هویتی شاکی | ✅ | کارت ملی یا شناسنامه در صورت مراجعه حضوری |
📌 نکته: در شکایت انتظامی، ارائه کپی از مدارک (به‌جز وکالتنامه) کافی است. نیازی به اصل نیست، مگر در صورت درخواست دادسرا یا دادگاه.
مراحل شکایت از کارشناس رسمی دادگستری
برای شکایت از کارشناس رسمی دادگستری، باید یک روند مشخص را طی کرد؛ روندی که از ثبت شکایت کتبی آغاز می‌شود و ممکن است به صدور کیفرخواست، رسیدگی در دادگاه انتظامی و در صورت لزوم، ارجاع به مرجع کیفری ختم شود. آشنایی با این مراحل به شاکیان کمک می‌کند که با دقت و بدون اتلاف وقت، پیگیر حقوق خود باشند.
📌 مرحله اول: تعیین مرجع شکایت (کانون یا مرکز)
اولین و مهم‌ترین گام، تشخیص نهاد عضویت کارشناس رسمی است. در ایران دو مرجع موازی برای صدور پروانه کارشناسی وجود دارد و در نظر داشته باشید که مابین کانون وکلا و مرکز وکلا تفاوت ساختاری وجود دارد:
- کانون کارشناسان رسمی دادگستری (قانون سال ۱۳۸۱)
- مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه (ماده ۱۸۷)
اگر کارشناس عضو کانون باشد → باید به دفتر کانون استان مربوطه مراجعه و شکایت خود را ثبت کنید.
اگر کارشناس عضو مرکز قوه قضاییه باشد → باید شکایت را در سامانه «سَما» یا سامانه‌های مرتبط با مرکز ثبت کنید.
📌 مرحله دوم: تنظیم شکایت کتبی و ثبت آن
- شکواییه باید کتبی و دارای امضای شاکی باشد.
- شکایت به همراه مدارک لازم (که در بخش قبلی گفته شد) در دفتر کانون یا از طریق سامانه ثبت می‌شود.
- در کانون، هیئت مدیره ظرف یک ماه شکایت را به دادسرای انتظامی ارجاع می‌دهد.
📌 مرحله سوم: رسیدگی در دادسرای انتظامی
پس از دریافت شکایت، دادسرای انتظامی کانون یا مرکز وارد رسیدگی مقدماتی می‌شود. اقدامات این مرحله:
- بررسی اولیه مستندات
- در صورت لزوم، احضار کارشناس و شاکی برای توضیح
صدور یکی از دو تصمیم:
- ❌ قرار منع تعقیب (در صورت نبود دلایل کافی)
- ✅ کیفرخواست (در صورت احراز تخلف اولیه)
شاکی حق اعتراض به قرار منع تعقیب را دارد و موضوع به دادگاه انتظامی ارجاع می‌شود.
📌 مرحله چهارم: رسیدگی در دادگاه انتظامی
- دادگاه انتظامی پس از وصول پاسخ کارشناس یا پایان مهلت قانونی، وقت رسیدگی تعیین می‌کند.
- حتی در صورت عدم حضور کارشناس یا دادستان، رسیدگی انجام می‌شود و حکم صادره حضوری تلقی می‌گردد.
اگر موضوع جنبه کیفری هم داشته باشد، رسیدگی انتظامی تا صدور رأی قطعی کیفری متوقف می‌ماند.
📌 مرحله پنجم: صدور حکم انتظامی
در صورت اثبات تخلف، دادگاه انتظامی می‌تواند احکام زیر را صادر کند:
- توبیخ کتبی با درج در پرونده
- محرومیت موقت (از یک ماه تا سه سال)
- محرومیت دائم از کارشناسی رسمی
📌 در صورت محکومیت سه‌باره ظرف سه سال، تمدید پروانه کارشناسی ممنوع می‌شود.
شکایت کیفری از کارشناسان رسمی دادگستری
در مواردی که کارشناس رسمی دادگستری برخلاف واقع و با سوءنیت اقدام به تنظیم گزارش یا اظهارنظر کند، ممکن است رفتار او مشمول عنوان مجرمانه شود. در چنین شرایطی، علاوه بر شکایت انتظامی در کانون یا مرکز، امکان طرح شکایت کیفری در مراجع قضایی نیز وجود دارد. تفاوت اصلی در این است که در شکایت کیفری، کارشناس ممکن است به مجازات‌هایی نظیر حبس، جزای نقدی یا محرومیت اجتماعی محکوم شود.
⚖️ چه زمانی گزارش کارشناس جرم محسوب می‌شود؟
طبق ماده ۳۷ قانون کارشناسان رسمی دادگستری و ماده ۵۳۴ قانون مجازات اسلامی، اگر کارشناس مرتکب موارد زیر شود، رفتار او در حکم جعل سند رسمی خواهد بود:
- تبانی با یکی از طرفین برای تغییر نتیجه کارشناسی
- اظهار خلاف واقع در گزارش کارشناسی
- حذف یا تحریف بخشی از واقعیت به عمد
- تنظیم نظریه با علم به نادرستی محتوا
📌 در این حالت، نه‌تنها گزارش باطل می‌شود، بلکه کارشناس با اثبات سوءنیت، تحت تعقیب کیفری قرار خواهد گرفت. همچنین در نظر داشته باشید که قاضی می تواند خلاف نظر کارشناس هم رای صادر نماید و اختیار این موضوع را دارد.
⚖️ ماده قانونی مرتبط با شکایت کیفری از کارشناس
🔹 ماده ۳۷ قانون کارشناسان رسمی دادگستری:
«اظهار خلاف واقع، حذف واقعیت، یا تغییر آن توسط کارشناس رسمی با سوءنیت، در حکم جعل سند رسمی است.»
🔹 ماده ۵۳۴ قانون مجازات اسلامی:
«هرگاه کارشناس رسمی برخلاف واقع اظهارنظر کند و نظریه او در حکم دادگاه مؤثر واقع شود، به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی، یا هر دو، محکوم خواهد شد.»
📌 همچنین اگر گزارش کارشناس، مبنای صدور رأی شده و موجب تضییع حق گردد، امکان مطالبه خسارت نیز وجود دارد.
📌 مثال‌های واقعی از تخلف کیفری کارشناسان
✅ اعلام قیمت غیرواقعی ملک برای کاهش سهم یکی از ورثه
✅ ارائه گزارش خلاف واقع در مورد رنگ‌شدگی خودرو
✅ تایید خط امضایی که متعلق به فرد دیگری است با علم به جعلی بودن
✅ تنظیم کارشناسی توسط شخصی که پروانه‌اش معلق یا باطل شده است
📌 مراحل شکایت کیفری از کارشناس
- تنظیم شکواییه کیفری با ذکر دقیق موضوع تخلف و استناد به مواد قانونی
- ارجاع به دادسرای عمومی و انقلاب محل وقوع جرم یا محل اقامت کارشناس
- انجام تحقیقات مقدماتی توسط بازپرس (در صورت لزوم احضار کارشناس)
- صدور کیفرخواست و ارجاع به دادگاه کیفری دو برای رسیدگی
- در صورت صدور حکم محکومیت، اجرای مجازات + امکان پیگیری انتظامی موازی
📌 نکته مهم: شکایت کیفری و شکایت انتظامی می‌توانند به‌صورت موازی و مستقل پیگیری شوند. حتی اگر دادگاه انتظامی بخواهد رأی بدهد، در صورت وجود پرونده کیفری مرتبط، باید تا صدور حکم قطعی کیفری صبر کند.
مرجع صالح برای رسیدگی به شکایت از کارشناسان رسمی دادگستری
برای ثبت و پیگیری شکایت از کارشناس رسمی دادگستری، شناخت دقیق مرجع صلاحیت‌دار رسیدگی ضروری است. در ایران، دو مرجع موازی برای صدور پروانه کارشناسی رسمی وجود دارد که هرکدام، ساختار انتظامی جداگانه‌ای دارند. تشخیص اینکه کارشناس مربوطه زیرمجموعه کدام نهاد است، گام نخست و حیاتی در فرآیند شکایت است.
⚖️ کانون کارشناسان رسمی دادگستری
کانون کارشناسان رسمی بر اساس قانون مصوب سال ۱۳۸۱ فعالیت می‌کند و در اکثر استان‌ها دفتر دارد. رسیدگی به تخلفات کارشناسان عضو این کانون به صورت زیر انجام می‌شود:
- ثبت شکایت کتبی در دبیرخانه کانون استان
- ارجاع به دادسرای انتظامی کانون
- در صورت صدور کیفرخواست، ارسال به دادگاه انتظامی کانون استان
- امکان اعتراض و رسیدگی مجدد در سطح تجدیدنظر (در تهران)
🔍 قوانین حاکم بر رسیدگی:
-
ماده ۲۱ تا ۲۶ قانون کارشناسان رسمی
-
آیین‌نامه رسیدگی به تخلفات کارشناسان مصوب شورای عالی قضایی
⚖️ مرکز کارشناسان رسمی قوه قضاییه (ماده ۱۸۷)
مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده وابسته به قوه‌قضاییه، طبق ماده ۱۸۷ قانون برنامه سوم توسعه فعالیت دارد. کارشناسانی که پروانه خود را از این مرکز دریافت کرده‌اند، تابع ساختار انتظامی مجزا هستند:
- ثبت شکایت در سامانه «سَما» یا از طریق دفاتر خدمات قضایی
- ارجاع به دادسرای انتظامی مرکز
- در صورت اثبات تخلف، رسیدگی در دادگاه انتظامی بدوی مرکز
- تجدیدنظر در دادگاه انتظامی تجدیدنظر مرکز در تهران
این مرکز سامانه‌های متعددی برای ارتباط، ثبت شکایت، ارجاع و پیگیری شکایات دارد. تمامی رسیدگی‌ها نیز به‌صورت دیجیتال قابل پیگیری است.
ثبت الکترونیکی شکایت و سامانه‌های مربوطه
امروزه بسیاری از فرآیندهای حقوقی و قضایی، از جمله ثبت شکایت از کارشناسان رسمی دادگستری، به‌صورت آنلاین انجام می‌شود. این موضوع هم موجب تسهیل دسترسی عمومی شده و هم امکان پیگیری سریع‌تر شکایات را فراهم کرده است. با این حال، سامانه‌های ثبت شکایت بسته به مرجع عضویت کارشناس (کانون یا مرکز) متفاوت است و نباید اشتباه گرفته شود.
📝 سامانه ثبت شکایت از کارشناسان عضو کانون کارشناسان رسمی
کارشناسانی که پروانه خود را از «کانون کارشناسان رسمی دادگستری» دریافت کرده‌اند، باید از طریق سامانه رسمی این کانون اقدام شود.
🔹 آدرس سایت: karshenasan.ir
🔹 مراحل ثبت شکایت:
- ورود به سایت کانون استان مربوطه
- دانلود و تکمیل فرم شکایت انتظامی
- ارسال فرم + مدارک از طریق ایمیل یا مراجعه حضوری (برخی استان‌ها فرم را آنلاین ثبت می‌کنند)
- دریافت شماره پرونده و پیگیری وضعیت
📌 در برخی استان‌ها، هنوز فرآیند کاملاً الکترونیکی نشده و نیاز به تحویل حضوری مدارک یا ارسال پستی نیز وجود دارد.
📝 سامانه ثبت شکایت از کارشناسان عضو مرکز وکلا (ماده ۱۸۷)
کارشناسانی که زیرمجموعه مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه هستند، باید شکایت خود را از طریق سامانه سَما یا سامانه‌های متصل به عدل‌ایران ثبت کنند.
🔹 آدرس سامانه سَما:
https://portal.23055.ir
یا از طریق سامانه عدل‌ایران به آدرس adliran.ir بخش مرکز کارشناسان
🔹 مراحل ثبت شکایت:
- ورود به حساب کاربری در سامانه عدل‌ایران
- انتخاب «ثبت شکایت از کارشناس رسمی»
- تکمیل فرم آنلاین + بارگذاری مستندات
- پرداخت هزینه رسیدگی (در صورت نیاز)
- دریافت کد رهگیری و پیگیری پرونده
مرور زمان شکایت از کارشناس رسمی دادگستری
در رسیدگی به تخلفات کارشناسان رسمی، تعیین مهلت قانونی یا همان مرور زمان شکایت، یکی از مسائل مهم و تعیین‌کننده است. بر اساس قانون و رویه فعلی، این موضوع دارای پیچیدگی‌هایی است که باید به‌درستی درک و اجرا شود. اشتباه در برداشت از مرور زمان، می‌تواند باعث رد شدن شکایت یا بسته شدن مسیر دادرسی انتظامی شود.
🔍 آیا مرور زمان شکایت ۲ ساله است؟
پاسخ: خیر؛ دیگر نیست. تا پیش از سال ۱۳۸۷، ماده ۷۰ آیین‌نامه اجرایی قانون کارشناسان رسمی دادگستری، مرور زمان دو ساله را برای تعقیب انتظامی کارشناسان در نظر گرفته بود. اما این ماده با رأی وحدت رویه شماره ۲۰۵ مورخ ۱۳۸۷/۰۴/۰۲ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به‌طور رسمی باطل شد.
🔍 چرا ماده ۷۰ باطل شد؟
دیوان عدالت اداری در رأی خود اعلام کرد:
«موضوعاتی مانند مرور زمان، سقوط تعقیب، تعیین نوع تخلف و میزان مجازات، از مواردی هستند که تنها باید توسط قانون‌گذار تصویب شوند. از آنجا که آیین‌نامه اجرایی، از طرف قوه مجریه صادر شده و مجلس آن را تصویب نکرده، تعیین مرور زمان در آن فاقد اعتبار قانونی است.»
بنابراین، تعیین مرور زمان ۲ ساله برای شکایت از کارشناسان، خارج از صلاحیت آیین‌نامه اجرایی بوده و قابلیت اجرایی ندارد.
🔍 وضعیت فعلی مرور زمان شکایت در سال ۱۴۰۴
در حال حاضر و مطابق رأی دیوان:
- مرور زمان دو ساله برای شکایت انتظامی فاقد اعتبار است.
- رسیدگی به شکایات، بدون محدودیت زمانیِ مشخص از نظر آیین‌نامه، در صورت احراز تخلف قابل انجام است.
- در پرونده‌های کیفری نیز، مرور زمان طبق مواد ۱۰۵ تا ۱۱۳ قانون مجازات اسلامی بررسی می‌شود و ارتباطی به مقررات انتظامی ندارد.
📌 به عبارت ساده‌تر:
اگر تخلف کارشناس رسمی قابل اثبات باشد، شکایت انتظامی می‌تواند حتی پس از چند سال نیز ثبت و بررسی شود. اگر گزارش خلاف واقع، تبانی، سهل‌انگاری یا هرگونه تخلف آشکار رخ داده است، حتماً اقدام کنید؛ حتی اگر زمان گذشته است.
نمونه شکایت انتظامی از کارشناس رسمی دادگستری
شاکی:
خوانده: کارشناس رسمی دادگستری (رشته مربوطه را درج کنید)
موضوع: شکایت از اظهارنظر خلاف واقع در گزارش کارشناسیشرح شکایت:
احتراماً، به استحضار می‌رساند در پرونده‌ای مطروحه در یکی از شعب دادگاه عمومی حقوقی، کارشناس محترم با وجود بازدید عینی از محل و اطلاع کامل از وضعیت، نظریه‌ای مغایر با واقع و فاقد استناد فنی ارائه نموده است. این نظریه موجب تصمیم‌گیری نادرست از سوی دادگاه شده و اثر مستقیم در رأی داشته است.با استناد به ماده ۲۶ قانون کارشناسان رسمی دادگستری، رفتار ایشان مشمول تخلفات انتظامی نظیر «سهل‌انگاری در اظهارنظر» و «اظهارنظر خلاف واقع» بوده و مستوجب رسیدگی و برخورد قانونی می‌باشد.
لذا خواهشمند است دستور بررسی موضوع، اخذ دفاعیات و صدور حکم مقتضی صادر فرمایید. اسناد مرتبط ضمیمه این شکواییه است.
با احترام
(امضا)
نمونه شکایت کیفری از کارشناس به دلیل گزارش خلاف واقع
شاکی:
خوانده: کارشناس رسمی دادگستری (رشته مربوطه)
موضوع: شکایت کیفری به اتهام اظهار خلاف واقع در نظریه کارشناسیشرح شکایت:
بدین‌وسیله اعلام می‌دارد که در جریان یک پرونده قضایی، نظریه ارائه‌شده توسط کارشناس رسمی به‌طور آشکار خلاف واقع و با هدف حمایت از یکی از طرفین تنظیم شده است. گزارش دوم کارشناسی، مغایرت فاحش گزارش اول با واقعیت را اثبات می‌نماید.با توجه به مفاد ماده ۳۷ قانون کارشناسان رسمی دادگستری و ماده ۵۳۴ قانون مجازات اسلامی، اظهار خلاف واقع در نظریه کارشناسی، در صورت وجود سوءنیت، در حکم جعل سند رسمی بوده و قابل تعقیب کیفری است.
تقاضای رسیدگی قضایی و صدور کیفرخواست و حکم قانونی علیه ایشان مورد استدعاست. ضمائم شامل گزارش‌ها و مستندات در پیوست تقدیم می‌گردد.
با احترام
(امضا)
سوالات متداول
در این قسمت از مقاله، سوالات متداول پیرامون نحوه شکایت از کارشناس رسمی را مشاهده می فرمایید:
❓ من در پرونده ملکی‌ام، نظریه کارشناس رسمی باعث شد رأی دادگاه به ضررم صادر بشه. اگر فقط خطا کرده باشه و سوءنیت نداشته، می‌تونم ازش شکایت کنم؟
✅ بله، حتی اگر سوءنیت کارشناس ثابت نشه، می‌تونید بابت سهل‌انگاری یا اظهار نظر غیرمستدل از طریق کانون یا مرکز کارشناسان رسمی، شکایت انتظامی مطرح کنید. در این مسیر، نیازی نیست که حتماً جرم کیفری اثبات بشه. فقط کافیه نشون بدید نظر کارشناس ناقص، خلاف اصول حرفه‌ای یا خلاف مقررات بوده. در این حالت، ممکنه با توبیخ، محدودیت فعالیت یا حتی محرومیت موقت مواجه بشه.
❓ در تصادف رانندگی، کارشناس رسمی خسارت رو خیلی کمتر از واقعیت اعلام کرد. بعداً کارشناس دوم نظر متفاوتی داد. حالا چطور باید از کارشناس اول شکایت کنم؟
✅ اگر گزارش دوم کارشناسی نشون بده که نظر کارشناس اول ناقص یا مغرضانه بوده، می‌تونید ابتدا به کانون یا مرکز کارشناسان رسمی مربوطه شکایت انتظامی کنید. اگر بتونید سوءنیت یا تبانی رو هم ثابت کنید (مثلاً پیامک، مکاتبه یا توافق پنهانی)، می‌تونید شکایت کیفری هم از طریق دادسرا مطرح کنید. برای هر دو شکایت، باید مدارک و مقایسه گزارش‌ها رو ضمیمه کنید.
❓ یک کارشناس رسمی خط، امضایی رو تأیید کرده که متعلق به من نیست و من هیچ سندی امضا نکردم. آیا این گزارش قابل شکایته؟
✅ قطعاً. در این حالت، شما می‌تونید شکایت انتظامی به خاطر تشخیص اشتباه یا اظهارنظر خلاف واقع در مرکز یا کانون مربوطه مطرح کنید. اگر بتونید نشون بدید که کارشناس عمداً یا با تبانی این نظر رو داده (مثلاً به نفع طرف مقابل)، می‌تونید شکایت کیفری بابت جعل و تبانی هم ارائه بدید. پیشنهاد می‌شه از طریق کارشناسی سوم یا هیأت کارشناسی، خلاف‌واقع بودن نظر رو اثبات کنید و حتماً مشورت با وکیل داشته باشید.