در نظام حقوقی ایران، طلاق یکی از پیچیده‌ترین موضوعات حقوق خانواده است که بسته به شرایط طرفین می‌تواند روندی ساده یا بسیار دشوار داشته باشد. یکی از اشکال خاص طلاق که در شرایط غیبت یا بی‌خبری یکی از زوجین مطرح می‌شود، «طلاق غیابی» است. این نوع طلاق زمانی به جریان می‌افتد که یکی از طرفین، به هر دلیلی، در هیچ‌یک از جلسات دادگاه شرکت نکند و به اخطاریه‌ها نیز پاسخ ندهد. طلاق غیابی اغلب در مواردی اتفاق می‌افتد که زوج یا زوجه مجهول‌المکان بوده یا در خارج از کشور اقامت دارد و امکان ابلاغ واقعی وجود ندارد. همچنین در مواردی که مرد نفقه نپردازد، به مدت طولانی مفقودالاثر باشد یا زن در شرایط عسر و حرج قرار داشته باشد، دادگاه می‌تواند حکم طلاق غیابی صادر کند.
اما صرف صدور حکم پایان کار نیست. برای اینکه طلاق غیابی دارای اعتبار قانونی باشد، باید مراحلی چون ثبت در دفترخانه رسمی، درج در شناسنامه و پرداخت هزینه‌ها نیز طی شود. در این مقاله به طور کامل به بررسی شرایط، مدارک، مراحل، هزینه‌ها، نکات قانونی و مجازات عدم ثبت طلاق غیابی خواهیم پرداخت. اگر به دنبال اطلاعات دقیق و قابل اعتماد درباره نحوه ثبت طلاق غیابی هستید، همراه ما باشید.
طلاق غیابی چیست و در چه شرایطی صادر می‌شود؟
طلاق غیابی یکی از انواع طلاق های قانونی است که در آن یکی از زوجین (زن یا مرد) در جریان رسیدگی دادگاه غایب بوده، ابلاغ‌ها را دریافت نکرده یا در جلسات حضور نیافته و لایحه‌ای نیز ارائه نکرده باشد. در چنین حالتی دادگاه می‌تواند بدون حضور فرد غایب، حکم طلاق را صادر کند. این نوع طلاق با توجه به قوانین مدنی و خانواده، شرایط خاصی دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
📌 شرایط طلاق غیابی از طرف مرد
مرد در قانون ایران دارای حق طلاق است و نیازی به اثبات دلایل خاصی برای درخواست طلاق ندارد. بنابراین، اگر زن در جریان دادرسی شرکت نکند و پاسخ قانونی به ابلاغیه‌ها ندهد، دادگاه می‌تواند حکم طلاق را بدون حضور وی صادر کند. مهم‌ترین شرایط برای طلاق غیابی از طرف مرد عبارت‌اند از:
- زن در جلسات دادگاه حاضر نشود؛
- لایحه یا دفاعیه‌ای به دادگاه ارسال نکند؛
- ابلاغیه‌ها به صورت قانونی ارسال شده ولی دریافت واقعی توسط زن انجام نشده باشد؛
- مرد تمام حقوق مالی زن (مهریه، اجرت‌المثل، نفقه، شرط تنصیف و…) را تأدیه کند یا دادخواست اعسار ارائه دهد.
نکته: پس از صدور حکم طلاق غیابی از طرف مرد، زن حق دارد ظرف ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ یا انتشار آگهی، به حکم اعتراض (واخواهی یا تجدیدنظر) کند.
📌 شرایط طلاق غیابی از طرف زن
زن تنها در صورتی می‌تواند به صورت غیابی از شوهر جدا شود که یکی از دلایل قانونی زیر را اثبات نماید:
- مرد به مدت چهار سال مفقودالاثر باشد و هیچ اطلاعی از او در دست نباشد؛
- عدم پرداخت نفقه از سوی مرد برای حداقل شش ماه متوالی؛
- قرار گرفتن زن در وضعیت عسر و حرج؛
- اثبات خشونت، اعتیاد، حبس طولانی، بیماری صعب‌العلاج یا سایر شرایطی که ادامه زندگی را غیرممکن می‌کند؛
- شوهر در خارج از کشور زندگی کند و از رسیدگی قضایی طفره برود؛
- زن وکالت در طلاق داشته باشد.
✅ در تمام این موارد، زن باید مدارک، شواهد و اسناد کافی برای اثبات وضعیت خود ارائه دهد. همچنین دادخواست دقیق، استعلام محل اقامت، انتشار آگهی و طی زمان‌های قانونی اعتراض نیز الزامی است. همچنین در نظر داشته باشید که در صورتی که در خارج از کشور طلاق گرفته شده باشد، باید برای سندیت بخشیدن به آن در داخل کشور اقدام به تنفیذ طلاق نمایید که پروسه ای جداگانه دارد.
🔍نکته:
حکم طلاق غیابی به هیچ‌وجه به‌معنای صدور خودکار طلاق نیست؛ بلکه مشروط به طی مراحل دادرسی، ابلاغ قانونی، فرصت اعتراض، و در نهایت قطعیت رأی است. طرف غایب در این مدت می‌تواند واخواهی، تجدیدنظر یا فرجام‌خواهی کند.
مراحل ثبت طلاق غیابی در دفترخانه رسمی
بعد از صدور حکم طلاق غیابی از سوی دادگاه و قطعیت آن، قدم بعدی ثبت رسمی این طلاق در دفترخانه ازدواج و طلاق است. این مرحله برای معتبر شدن طلاق و درج آن در شناسنامه ضروری است و بدون آن، طلاق از نظر قانونی رسمیت نخواهد داشت. در ادامه قدم به قدم مراحل تا بدانید برای درخواست طلاق باید کجا رفت را مشاهده می فرمایید:
✅ مرحله اول: مراجعه به دفترخانه با حکم قطعی طلاق
اولین اقدام، مراجعه خواهان (زن یا مردی که حکم طلاق غیابی را گرفته) به دفتر ثبت طلاق با در دست داشتن حکم قطعی دادگاه یا گواهی عدم امکان سازش است. این حکم باید قطعی شده و مهلت اعتراض و تجدیدنظر آن نیز پایان یافته باشد.
✅ مرحله دوم: ارائه مدارک لازم
دفترخانه برای ثبت طلاق غیابی، مدارک زیر را دریافت می‌کند:
- اصل یا رونوشت عقدنامه؛
- حکم قطعی طلاق غیابی یا گواهی عدم امکان سازش؛
- شناسنامه و کارت ملی متقاضی؛
- گواهی عدم بارداری (برای زوجه)؛
- دو شاهد عادل (در صورت نیاز به گواهی شاهد هنگام اجرای صیغه طلاق).
📌 نکته: اگر مدارک اصلی ازدواج مفقود شده باشد، باید از دفترخانه‌ای که عقد در آن ثبت شده، رونوشت دریافت شود.
✅ مرحله سوم: صدور ابلاغیه برای طرف غایب
اگر یکی از طرفین (معمولاً خوانده) برای ثبت طلاق در دفترخانه حاضر نشود، دفتر ثبت طلاق اظهارنامه‌ای رسمی به نشانی او ارسال می‌کند. اگر پس از یک هفته نیز فرد غایب در دفترخانه حاضر نشود و عذر موجهی ارائه نکند، صیغه طلاق به صورت رسمی و بدون حضور او جاری می‌شود.
✅ مرحله چهارم: جاری شدن صیغه طلاق
پس از فراهم شدن مقدمات، صیغه طلاق غیابی در دفترخانه و به زبان عربی و با الفاظ شرعی ادا می‌شود. در صورت داشتن وکیل با اختیار جاری‌کردن صیغه، این کار می‌تواند توسط وکیل نیز انجام گیرد. در قسمت متن صیغه طلاق به عربی و همراه با نمونه صوتی در شرایط مختلف طلاق قرار گرفته شده است.
✅ مرحله پنجم: صدور سند طلاق و ثبت در دفاتر رسمی
دفترخانه پس از اجرای صیغه، سند طلاق رسمی را صادر می‌کند و واقعه طلاق را در سیستم ثبت احوال و دفاتر مربوطه وارد می‌نماید. طرفین (یا حداقل خواهان) می‌تواند نسخه سند طلاق و گواهی مربوطه را دریافت کند.
📍 نکته مهم: زن یا مرد باید ظرف مدت سه تا شش ماه پس از صدور حکم قطعی، اقدام به ثبت طلاق نمایند؛ در غیر این صورت، حکم از درجه اعتبار ساقط شده و باید مجدد از دادگاه درخواست نمایند.
ثبت طلاق غیابی در شناسنامه چگونه انجام می‌شود؟
پس از اجرای صیغه طلاق در دفترخانه رسمی، ثبت طلاق در شناسنامه زوجین آخرین مرحله از فرایند حقوقی طلاق غیابی محسوب می‌شود. درج این واقعه در شناسنامه نه‌تنها از نظر قانونی الزامی است، بلکه نقش مهمی در تعیین وضعیت تأهل افراد در اسناد رسمی و استعلامات آینده دارد.
✅ آیا طلاق غیابی بدون حضور طرف مقابل در شناسنامه ثبت می‌شود؟
بله. قانون این اجازه را به دفاتر رسمی ازدواج و طلاق داده است که حتی در غیاب یکی از زوجین (معمولاً فردی که در دادگاه غیبت داشته است) نیز طلاق را در شناسنامه ثبت کنند. در این صورت دفترخانه:
-
ابتدا حکم قطعی طلاق غیابی و سایر مدارک لازم را بررسی می‌کند؛
-
سپس اخطاریه‌ای رسمی برای فرد غایب صادر کرده و او را برای ثبت طلاق دعوت می‌نماید؛
-
اگر شخص مورد نظر ظرف مهلت قانونی یک هفته‌ای در دفترخانه حاضر نشود، سردفتر بدون حضور او صیغه را جاری و طلاق را ثبت می‌کند؛
-
مراتب نیز به صورت رسمی به فرد غایب اطلاع داده می‌شود.
📌 نکته: اگر زن یا مردی که در جلسه ثبت طلاق غایب بوده است، بخواهد مهر طلاق در شناسنامه‌اش ثبت شود، می‌تواند پساً با در دست داشتن مدارک هویتی و استعلام از ثبت احوال، به همان دفترخانه مراجعه کرده و ثبت را انجام دهد.
✅ آیا طلاق غیابی در شناسنامه جدید هم درج می‌شود؟
در اکثر موارد، طلاق در شناسنامه جدید نیز ثبت می‌شود، مگر در دو حالت:
- طلاق در دوران عقد و باکرگی زوجه: در این صورت، با ارائه گواهی پزشکی قانونی و درخواست زوجه، نام همسر و مهر طلاق از شناسنامه حذف می‌شود؛
- ازدواج مجدد زوجه و رضایت همسر جدید به حذف مهر طلاق: در این حالت نیز می‌توان بدون درج مهر طلاق در شناسنامه جدید، شناسنامه را تعویض کرد.
✅ با این حال، اطلاعات ازدواج و طلاق قبلی همواره در پایگاه ثبت احوال کشور باقی می‌ماند و در مراجعات رسمی قابل استعلام است.
📍 نمونه ثبت طلاق در شناسنامه
ثبت طلاق در صفحه مربوط به وقایع ازدواج و طلاق شناسنامه درج می‌شود. اطلاعاتی که در این صفحه درج می‌شود شامل موارد زیر است:
- شماره دفتر طلاق
- تاریخ ثبت طلاق
- نام و مشخصات طرفین
- نوع طلاق (رجعی یا بائن)
- مهر رسمی دفترخانه
هزینه ثبت و اجرای طلاق غیابی در سال ۱۴۰۴
هرچند طلاق غیابی مانند سایر انواع طلاق از طریق دادگاه و دفاتر ثبت رسمی پیگیری می‌شود، اما هزینه‌هایی که در طول این مسیر باید پرداخت شود بسته به محل، شرایط پرونده، و نوع خدمات حقوقی متفاوت است. در این بخش، به بررسی دقیق هزینه‌های طلاق غیابی در سال ۱۴۰۴ می‌پردازیم. در نظر داشته باشید ابزارهای آنلاین برای محاسبه هزینه های زیر، در بخش محاسبه گر حقوقی ایران لگال قرار گرفته شده تا به صورت رایگان برای شما محاسبات را انجام دهند.
📌 هزینه‌های اصلی طلاق غیابی
✅ ۱. حق‌الوکاله وکیل دادگستری
حق‌الزحمه وکیل بسته به توافق طرفین می‌تواند متغیر باشد، اما به‌طور معمول در سال ۱۴۰۴ هزینه وکیل برای پرونده طلاق غیابی کمتر از ۵ میلیون تومان است. این هزینه می‌تواند شامل دادرسی، پیگیری اداری، تهیه دادخواست و حضور در جلسات باشد.
✅ ۲. هزینه دادرسی در دادگاه
طلاق غیابی از نظر قانونی، یک دعوای غیر مالی محسوب می‌شود. بنابراین، هزینه دادرسی در سال ۱۴۰۴ در حدود ۴۰۰ هزار تومان برآورد شده است.
✅ ۳. هزینه داوری (در صورت نیاز)
در مواردی که دادگاه داور تعیین کند یا طرفین داور معرفی نکرده باشند، مبلغی حدود ۳۰۰ هزار تومان به عنوان حق‌الزحمه داور پرداخت می‌شود. اگر داوری به صورت رسمی از سوی دادگاه صورت گیرد، معرفی داور الزامی خواهد بود.
✅ ۴. هزینه جلسات مشاوره الزامی
پیش از صدور حکم طلاق، شرکت در حدود ۵ جلسه مشاوره خانواده الزامی است. هزینه هر جلسه مشاوره روانشناختی در سال ۱۴۰۴ کمتر از ۱۰۰ هزار تومان است. گاهی این جلسات با تخفیف یا از طریق مراکز دولتی انجام می‌شود.
✅ ۵. هزینه ثبت طلاق در دفترخانه
برای ثبت نهایی طلاق و اجرای صیغه، باید به دفترخانه رسمی مراجعه و هزینه ثبت را پرداخت کرد. این مبلغ در شهرهای مختلف اندکی تفاوت دارد، اما طبق نرخ مصوب در سال ۱۴۰۴، حدود ۶۰۰ هزار تومان است.
🔍نکته مهم در مورد پرداخت‌کننده هزینه‌ها
اگر یکی از طرفین برای طلاق غیابی اقدام کند (مثلاً زوجه خواهان باشد و زوج مفقود یا غایب باشد)، معمولاً هزینه‌ها بر عهده همان طرف است. چرا که طرف غایب عملاً در فرایند حضور ندارد و امکان پرداخت ندارد. اما اگر طلاق توافقی یا همراه با وکیل از دو طرف باشد، معمول است که هزینه‌ها بین زوجین تقسیم شود.
مدارک لازم برای ثبت طلاق غیابی + نکات مهم قانونی
برای ثبت رسمی طلاق غیابی در دفترخانه و درج آن در شناسنامه، ارائه مدارک معین و رسمی الزامی است. این مدارک بسته به اینکه طلاق از طرف زن یا مرد باشد ممکن است اندکی تفاوت داشته باشد، اما کلیت آن بر پایه اسناد هویتی و مدارک دادگاه است.
📌 مدارک اصلی موردنیاز برای ثبت طلاق غیابی
✅ ۱. حکم طلاق غیابی یا گواهی عدم امکان سازش
این مهم‌ترین مدرک است. حکم باید از دادگاه خانواده صادر و قطعیت آن احراز شده باشد.
✅ ۲. اصل سند ازدواج یا رونوشت آن
در صورت مفقود شدن سند نکاحیه، می‌توان به دفترخانه‌ای که عقد در آن ثبت شده مراجعه و رونوشت رسمی دریافت کرد.
✅ ۳. مدارک هویتی زوجین
شناسنامه و کارت ملی طرفین (یا حداقل کسی که طلاق را ثبت می‌کند) باید ارائه شود. اگر طرف مقابل غایب باشد، صرف ارائه مدارک طرف حاضر کفایت می‌کند.
✅ ۴. گواهی عدم بارداری زوجه
در صورتی که زوجه طلاق می‌گیرد، لازم است از مراکز معتبر پزشکی قانونی گواهی عدم بارداری یا گواهی یائسگی دریافت شود.
✅ ۵. معرفی دو شاهد عادل
برای جاری شدن صیغه طلاق، حضور دو شاهد عادل الزامی است. در صورتی که طرفین شاهدی معرفی نکنند، دفترخانه می‌تواند با دریافت هزینه، شاهد معرفی کند.
✅ ۶. فرم‌های تکمیلی دفترخانه و پرداخت هزینه‌ها
فرم‌های مخصوص مربوط به ثبت طلاق، اقرارنامه، تأییدیه‌ها و پرداخت‌های لازم نیز باید در دفترخانه انجام شود.
📝 نکات مهم درباره مدارک ثبت طلاق غیابی
📍 اگر شخصی غایب بوده و اکنون قصد دارد طلاق را در شناسنامه‌اش ثبت کند، باید به همان دفترخانه‌ای مراجعه کند که صیغه طلاق در آن جاری شده است. در غیر این‌صورت ابتدا باید از طریق اداره ثبت احوال استعلام بگیرد.
📍 اگر زن یا مردی به قصد سوءاستفاده، نشانی نادرست از همسر خود به دادگاه ارائه دهد تا ابلاغ‌ها به دست او نرسد، این اقدام تقلب در دادرسی محسوب می‌شود. البته در عمل ممکن است قاضی امکان پیگیری نداشته باشد مگر اینکه خوانده پس از اطلاع اعتراض کند.
📍 در صورتی که یکی از زوجین در سامانه «ثنا» ثبت‌نام نکرده باشد یا محل سکونت مشخصی نداشته باشد، حکم طلاق پس از انتشار ۳ نوبت آگهی در روزنامه‌های کثیرالانتشار به صورت غیابی صادر می‌شود.
مجازات عدم ثبت طلاق غیابی از سوی مرد
یکی از مهم‌ترین الزامات قانونی پس از صدور حکم طلاق، ثبت رسمی آن در دفاتر ازدواج و طلاق است. ثبت طلاق غیابی نیز از این قاعده مستثنی نیست. با این حال، برخی از مردان پس از صدور حکم طلاق غیابی، از مراجعه به دفترخانه برای اجرای صیغه و ثبت واقعه طلاق خودداری می‌کنند. قانون‌گذار برای جلوگیری از این تخلفات، ضمانت اجرای کیفری در نظر گرفته است.
📌 جرم ثبت نکردن طلاق
بر اساس ماده ۲۰ قانون حمایت خانواده، ثبت نکاح، فسخ، طلاق، رجوع، و اعلام بطلان عقد یا طلاق الزامی است. همچنین ماده ۴۹ همین قانون مقرر می‌دارد:
«چنانچه مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی، اقدام به ازدواج دائم، طلاق یا فسخ نکاح نماید، یا پس از رجوع تا یک ماه از ثبت آن خودداری کند، به جزای نقدی درجه پنج (۲۴۰ تا ۵۰۰ میلیون ریال) یا حبس تعزیری درجه هفت (۹۱ روز تا ۶ ماه) محکوم می‌شود.»
✅ شرایط اجرای مجازات
مجازات عدم ثبت طلاق زمانی اجرا می‌شود که:
- حکم طلاق قطعی شده باشد؛
- مرد برای ثبت طلاق در مهلت قانونی (معمولاً ۳ ماه) اقدام نکند؛
- زن با ارائه مدارک به دادسرا، شکایت کیفری علیه مرد تنظیم کند؛
- دادگاه احراز کند که مرد عمداً از ثبت طلاق امتناع کرده است.
📍 نکته مهم:
در طلاق غیابی، زن هم می‌تواند به تنهایی برای ثبت طلاق اقدام کند. اما اگر دفترخانه نیاز به حضور مرد داشته باشد و او غیبت کند، زن می‌تواند پس از صدور اخطاریه‌های قانونی، از دفترخانه بخواهد صیغه را بدون حضور مرد جاری کرده و ثبت را انجام دهد. در چنین مواردی اگر مرد همچنان همکاری نکند، زن می‌تواند با استناد به قانون حمایت خانواده، از وی شکایت کیفری کند.
مدت زمان طلاق غیابی چقدر است؟
مدت زمان لازم برای صدور و ثبت طلاق غیابی به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله طرفی که دادخواست داده، نوع استنادات و مدارک، همکاری طرف مقابل، و رویه دادگاه. در این بخش به تفکیک، بازه زمانی تخمینی طلاق غیابی از سوی زن و مرد را بررسی می‌کنیم.
✅ طلاق غیابی از طرف مرد؛ ساده و سریع
مطابق قانون، مرد برای طلاق نیازی به اثبات دلیل ندارد. بنابراین اگر زن در جلسات دادگاه حاضر نشود یا لایحه‌ای ارائه نکند، پرونده بدون مانع خاصی رسیدگی می‌شود. به همین دلیل طلاق غیابی از سوی مرد معمولاً در مدت ۱ تا ۳ ماه نهایی می‌گردد، به شرط آنکه:
- مدارک کامل ارائه شود؛
- زن واکنشی به ابلاغیه‌ها نداشته باشد؛
- مرد تمام حقوق مالی زن را ایفاء کند یا اعسار دهد.
📍 نکته: پس از صدور حکم غیابی، زن تا ۲۰ روز فرصت واخواهی دارد و پس از آن نیز امکان تجدیدنظرخواهی وجود دارد که ممکن است زمان نهایی‌شدن طلاق را به ۳ تا ۶ ماه افزایش دهد.
✅ طلاق غیابی از طرف زن؛ روندی دشوار و زمان‌بر
در مقابل، طلاق غیابی از سوی زن معمولاً با پیچیدگی‌های بیشتری همراه است، چرا که:
- زن باید دلایل محکمه‌پسند مثل عسر و حرج یا مفقودالاثر بودن زوج را اثبات کند؛
- جلسات متعددی برای مشاوره، داوری، و بررسی دلایل برگزار می‌شود؛
- مرد ممکن است با ارسال لایحه یا اعتراض، روند را طولانی تر کند.
بنابراین، مدت زمان طلاق غیابی از طرف زن معمولاً بین ۶ ماه تا ۲ سال متغیر است. اگر زن وکالت در طلاق داشته باشد، یا وکیل حرفه‌ای از ابتدا پرونده را پیگیری کند، این مدت می‌تواند تا ۳ تا ۶ ماه کاهش یابد.
📍 نکته: اگر مرد بیش از چهار سال مفقودالاثر باشد یا زوجه بتواند با مدارک کافی اثبات عسر و حرج کند، دادگاه سریع‌تر وارد صدور رأی می‌شود.
طلاق غیابی و حق دریافت مهریه، نفقه و حضانت فرزندان
یکی از دغدغه‌های مهم افرادی که طلاق غیابی می‌گیرند، وضعیت حقوق مالی مانند مهریه و نفقه و همچنین حضانت فرزندان پس از جدایی است. در این بخش، به تفکیک این موارد را بررسی می‌کنیم:
✅ مهریه در طلاق غیابی چگونه پرداخت می‌شود؟
اگر مرد دادخواست طلاق داده باشد، دادگاه موظف است پیش از صدور حکم نهایی، از پرداخت کامل مهریه، اجرت‌المثل، نفقه و سایر حقوق مالی زن اطمینان حاصل کند. در این حالت:
-
اگر مرد توانایی پرداخت کامل نداشته باشد، می‌تواند دادخواست اعسار و تقسیط بدهد؛
-
در صورت صدور حکم تقسیط، مهریه به‌صورت اقساطی پرداخت می‌شود؛
-
زن پس از طلاق، می‌تواند از طریق اجرای احکام یا معرفی اموال، مهریه خود را وصول کند.
اگر زن خواهان طلاق غیابی باشد، دریافت مهریه منوط به اثبات وضعیت مالی مرد است. به‌ویژه اگر مرد مفقودالاثر یا غایب باشد، باید با ارائه مدارک و استعلام، اموال او را معرفی کرد.
✅ نفقه در طلاق غیابی
در طلاق از طرف زن، اگر موضوع عدم پرداخت نفقه یکی از دلایل طرح دعوا باشد، زن می‌تواند هم‌زمان با دادخواست طلاق، برای نفقه معوقه نیز درخواست بدهد. در صورت صدور حکم و غیبت مرد:
-
حکم نفقه به‌صورت غیابی صادر می‌شود؛
-
زن می‌تواند از محل اموال یا حساب‌های مرد، مبلغ نفقه را دریافت کند.
✅ حضانت فرزندان در طلاق غیابی
قانون حضانت فرزندان را بدون توجه به نوع طلاق (غیابی یا توافقی) تعیین کرده است. طبق ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی:
-
حضانت فرزند تا ۷ سالگی با مادر است؛
-
پس از آن تا سن بلوغ (۹ سال برای دختر و ۱۵ سال برای پسر) با پدر خواهد بود؛
-
پس از بلوغ، فرزند خود تصمیم می‌گیرد که با کدام والد زندگی کند.
📍 نکته مهم: اگر یکی از والدین صلاحیت اخلاقی یا قانونی نداشته باشد (مثلاً اعتیاد، سابقه کیفری یا بیماری روانی)، دادگاه ممکن است حضانت را به والد دیگر یا شخص ثالث واگذار کند.
تقلب‌های رایج در ثبت طلاق غیابی
با توجه به اینکه طلاق غیابی معمولاً بدون حضور یکی از طرفین انجام می‌شود، برخی افراد تلاش می‌کنند از این مسیر برای دور زدن قانون یا تسریع روند طلاق سوءاستفاده کنند. قانون‌گذار نیز برای جلوگیری از این نوع تقلب‌ها، ضوابط و تدابیر خاصی پیش‌بینی کرده است. در این بخش به بررسی نکات کلیدی و تقلب‌های رایج در روند طلاق غیابی می‌پردازیم.
⚠️ اعلام نشانی اشتباه از همسر
یکی از متداول‌ترین روش‌های سوءاستفاده، ارائه نشانی نادرست یا قدیمی از همسر به دادگاه است. با این کار، ابلاغ‌ها به دست طرف مقابل نمی‌رسد و حکم به صورت غیابی صادر می‌شود. این روش غیرقانونی است، اما اثبات آن در عمل دشوار است.
📍 نکته: امروزه به دلیل وجود سامانه ثنا و الزام ثبت‌نام طرفین، امکان فریب دادگاه بسیار کمتر شده؛ مگر در موارد نادری که شخص هنوز در سامانه ثنا ثبت نشده باشد.
⚠️ زندگی مشترک در ظاهر، اقدام پنهانی به طلاق در باطن
در برخی موارد دیده شده که یکی از زوجین، در حالی‌که همچنان با همسر خود زندگی می‌کند، به صورت پنهانی دادخواست طلاق می‌دهد و با عدم اطلاع‌رسانی، طلاق غیابی می‌گیرد.
این رفتار گرچه ممکن است ظاهراً قانونی به‌نظر برسد، ولی از نظر اخلاقی و حتی قضایی می‌تواند تخلف از حسن نیت تلقی شود. اگر همسر بتواند در مهلت قانونی اعتراض و واخواهی کند، رأی نقض خواهد شد. برای محاسبه آنلاین مهلت اعتراض می توانید از ابزار حقوقی ایران لگال به صورت رایگان استفاده نمایید.
📌 نکات مهم در پیشگیری از مشکلات طلاق غیابی
✅ ثبت‌نام در سامانه ثنا: هر شخصی باید در سامانه ثنا ثبت‌نام کرده و آدرس و تلفن همراه خود را به‌روز نگه دارد تا از ابلاغ‌های قضایی مطلع شود.
✅ پیگیری وضعیت پرونده با کد ملی: اگر احتمال می‌دهید همسرتان قصد دارد پنهانی اقدام به طلاق کند، با دریافت استعلام از سامانه عدل ایران می‌توانید پیگیر باشید.
✅ استفاده از وکیل معتمد: چه در جایگاه خواهان باشید و چه خوانده، داشتن وکیل حرفه‌ای می‌تواند جلوی بسیاری از اشتباهات، سوءتفاهم‌ها یا تقلب‌ها را بگیرد.
سوالات متداول
در این قسمت از مقاله سوالات متداول پیرامون ثبت طلاق غیابی را مشاهده می فرمایید که توسط پرسشگران از مجموعه ایران لگال مطرح شده است:
❓ آیا می‌توان طلاق غیابی را ثبت نکرد؟ اگر ثبت نشود، چه راهی برای پیدا کردن آن وجود دارد؟
✅ بله، طلاق غیابی در صورتی که ثبت نشود، ممکن است از طریق پیگیری در دادگاه و یا سامانه‌های مربوط به احوال شخصیه قابل پیگیری باشد. با مراجعه به سامانه ثنا یا استعلام از دفاتر ثبت احوال می‌توانید اطلاعات لازم را کسب کنید.
❓ همسرم طلاق غیابی گرفته است. چگونه می‌توانم مطمئن شوم که آیا او واقعاً طلاق گرفته یا خیر؟
✅ برای اطلاع از وضعیت طلاق غیابی، می‌توانید با ثبت‌نام در سامانه ثنا و یا مراجعه به دادگاه مربوطه از وضعیت پرونده و حکم صادر شده مطلع شوید.
❓ زوجه چگونه می‌تواند درخواست طلاق غیابی بدهد؟
✅ طلاق به صورت غیابی به این معنا نیست که حکم طلاق بدون حضور یکی از طرفین صادر می‌شود. بلکه در صورتی که شرایط قانونی لازم فراهم باشد و یکی از طرفین در دادگاه حاضر نشود، زوجه می‌تواند دادخواست طلاق دهد و دادگاه پس از بررسی شرایط ممکن است حکم غیابی صادر کند.
❓ آیا مرد می‌تواند در دفتر ثبت اقرار کند که با همسرش سه سال رابطه نداشته‌اند و جدا زندگی می‌کنند و زن بتواند طلاق غیابی بگیرد؟
✅ بله، اگر اقرار مرد مبنی بر عدم رابطه و جدا زندگی کردن به عنوان دلیل برای عسر و حرج زوجه ارائه شود، زن می‌تواند درخواست طلاق دهد و دادگاه پس از بررسی شرایط، ممکن است حکم طلاق صادر کند.