مجازات شکار غیرمجاز ۱۴۰۴؛ جدول جریمه شکار حیوانات، نمونه رأی

شکار غیرمجاز، یکی از مهم‌ترین عوامل تهدیدکننده حیات وحش در ایران و جهان است. با افزایش شکار غیرقانونی، گونه‌های جانوری بسیاری در معرض انقراض قرار گرفته‌اند؛ موضوعی که نه‌تنها به تعادل اکوسیستم آسیب می‌زند، بلکه منجر به جرایم زیست‌محیطی گسترده و برخوردهای قضایی می‌شود. به همین دلیل، قانون‌گذار در ایران با تصویب قوانین ویژه‌ای مانند قانون شکار و صید و همچنین تعیین جریمه‌های سنگین و مجازات‌های کیفری، تلاش کرده است تا از نابودی تنوع زیستی جلوگیری کند.

در سال ۱۴۰۴ نیز جدول جریمه‌های شکار غیرمجاز به‌روزرسانی شده و برای برخی گونه‌ها مانند یوزپلنگ، مبالغ بسیار سنگینی در نظر گرفته شده است. در این مقاله، به بررسی دقیق مجازات شکار غیرمجاز، قوانین مرتبط، جدول جریمه‌ها و نمونه آراء صادره توسط دادگاه خواهیم پرداخت.

شکار غیرمجاز چیست و چه مصادیقی دارد؟

شکار غیرمجاز، از جمله مصادیق بارز نقض قوانین زیست‌محیطی است که می‌تواند آثار جبران‌ناپذیری بر جمعیت گونه‌های جانوری و تعادل اکوسیستم داشته باشد. بسیاری از افراد بدون آگاهی یا با انگیزه‌هایی همچون فروش غیرقانونی اعضای بدن حیوانات، اقدام به شکار حیوانات وحشی می‌کنند که در اغلب موارد خلاف قانون و مستوجب مجازات است. اما پرسش اینجاست که دقیقاً چه مواردی در چارچوب «شکار غیرمجاز» قرار می‌گیرد؟

✅ تعریف شکار غیرمجاز از منظر قانونی

طبق تعریف قانونی، شکار غیرمجاز به معنای گرفتن، کشتن، یا صید جانوران وحشی بدون دریافت مجوزهای لازم از سازمان محیط زیست یا خارج از چارچوب زمانی، مکانی و گونه‌ای تعیین‌شده در پروانه شکار است.

📌 مواردی که شکار غیرمجاز محسوب می‌شوند، شامل این موارد هستند:

• شکار بدون داشتن پروانه معتبر از سازمان حفاظت محیط زیست
• شکار در فصل‌های ممنوع (مثل دوره زادآوری یا مهاجرت)
• شکار گونه‌های حمایت‌شده یا در معرض خطر انقراض
• استفاده از ابزارها و روش‌های ممنوعه (مانند سم، تله، مواد منفجره یا سلاح‌های خودکار)
• شکار در مناطق حفاظت‌شده یا پناهگاه‌های حیات وحش
• صید بیش از میزان مجاز درج‌شده در پروانه

📝 انگیزه‌های رایج شکار غیرقانونی

• فروش گوشت، پوست، شاخ، عاج یا سایر اعضای حیوانات
• نگهداری یا فروش پرندگان شکاری
• مصرف خوراکی یا تزئینی در برخی فرهنگ‌ها
• تجارت غیرقانونی حیوانات زینتی و وحشی

این تخلفات، فارغ از نیت مرتکب، در دسته جرائم زیست‌محیطی جای می‌گیرند و در قوانین ایران برای آن‌ها مجازات کیفری و جریمه نقدی پیش‌بینی شده است.

ررسی قانون صید و شکار و مجازات‌های آن

قانون صید و شکار در ایران، یکی از نخستین و مهم‌ترین قوانین در حوزه حمایت از حیات وحش است که در سال ۱۳۴۶ به تصویب رسید. این قانون، چارچوب مشخصی برای فعالیت‌های مربوط به شکار، صید، پرورش، خرید و فروش حیوانات وحشی تعیین کرده و تخلف از آن را مستوجب مجازات دانسته است. به موجب این قانون، هرگونه مداخله در حیات وحش، اعم از شکار، صید یا نگهداری، باید با مجوز رسمی و رعایت کامل ضوابط باشد.

⚖️ نهاد ناظر بر اجرای قانون

📌 طبق ماده ۱ قانون صید و شکار، سازمان شکاربانی و نظارت بر صید (که اکنون در ساختار سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد) مرجع رسمی و قانونی برای اجرای این قانون است. وظایف اصلی این سازمان عبارتند از:

• صدور پروانه شکار و صید

• تعیین مناطق آزاد، ممنوعه، حفاظت‌شده و پناهگاه‌های حیات وحش

• تعیین گونه‌های قابل شکار یا حمایت‌شده

• نظارت و برخورد با متخلفان

📝 مفاد مهم قانون صید و شکار

ماده ۷: هرگونه خرید، فروش، پرورش، تکثیر، واردات و صادرات حیوانات وحشی و اجزای بدن آن‌ها، صرفاً با اخذ مجوز رسمی از سازمان محیط زیست امکان‌پذیر است.

ماده ۱۰ تا ۱۳: انواع تخلفات صید و شکار در این مواد احصا شده و برای هر کدام مجازات‌های خاصی پیش‌بینی شده است. تخلفات از شکار جانوران عادی تا گونه‌های حمایت‌شده، شکار در فصول و مکان‌های ممنوعه، آلوده کردن زیستگاه‌ها، و استفاده از روش‌های غیرمجاز مانند سم، دام، انفجار و… در این مواد آمده است.

🔍 توجه به این مواد قانونی نشان می‌دهد که رویکرد قانون‌گذار، پیشگیرانه، تنبیهی و بازدارنده است تا امنیت زیستی کشور حفظ شود.

مجازات شکار غیرمجاز طبق قانون مجازات اسلامی و قانون شکار

قانون‌گذار در ایران برای مبارزه با شکار غیرقانونی و جلوگیری از آسیب‌های شدید به محیط زیست، دو دسته مجازات برای شکارچیان غیرمجاز در نظر گرفته است: مجازات‌های کیفری بر اساس قانون مجازات اسلامی و مجازات‌های نقدی بر مبنای قانون شکار و صید. این ترکیب، ابزاری قانونی و بازدارنده برای مقابله با شکار غیرمجاز فراهم کرده است.

⚖️ مجازات بر اساس قانون مجازات اسلامی

طبق ماده ۶۸۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات):

«هرکس بر خلاف مقررات و بدون مجوز قانونی، اقدام به شکار یا صید حیوانات و جانوران وحشی حمایت‌شده نماید، به حبس از سه ماه تا سه سال یا جزای نقدی از بیست تا دویست و پنجاه میلیون ریال محکوم می‌شود.»

✅ نکات مهم:

• این ماده ناظر به شکار حیوانات حمایت‌شده است.

• حتی اگر حیوانی حلال گوشت باشد، در صورت حمایت‌شده بودن، شکار آن جرم تلقی می‌شود.

• این جرم در زمره جرایم غیرقابل گذشت است؛ یعنی شکایت شاکی خصوصی لازم نیست و دادستان می‌تواند به‌تنهایی پیگیر باشد.

📌 مجازات بر اساس قانون شکار و صید

قانون شکار و صید، طی مواد ۱۰، ۱۱، ۱۲ و ۱۳، برای انواع تخلفات شکار، جزای نقدی متناسب با نوع تخلف و گونه جانوری تعیین کرده است:

📝 ماده ۱۰:
تخلفات عمومی مانند شکار جانوران عادی، یا از بین بردن رستنی‌های مناطق شکار ممنوع
🔸 جریمه: ۲۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تا ۱۰۲ میلیون ریال

📝 ماده ۱۱:
تخلفاتی مانند شکار در فصل ممنوعه، با روش‌های غیرمجاز یا تخریب زیستگاه
🔸 جریمه: ۱۵۳ تا ۳۰۶ میلیون ریال

📝 مواد ۱۲ و ۱۳:
مربوط به شکار گونه‌های حمایت‌شده، شکار بدون پروانه در مناطق حفاظت‌شده، آلوده‌سازی محیط زیست و شکار گونه‌های نادر و کمیاب
🔸 جریمه: از ۲۰۴ تا ۸۱۶ میلیون ریال (بسته به نوع حیوان و شدت آسیب)

📌 تبصره مهم:
در صورتی که گونه شکار شده ماده باشد، جریمه آن سه برابر جریمه گونه نر محاسبه می‌شود؛ زیرا ماده‌ها برای تکثیر نسل اهمیت حیاتی دارند.

✅ عوامل تعیین‌کننده میزان جریمه

سازمان حفاظت محیط زیست ایران با هدف تشدید بازدارندگی و جلوگیری از کاهش جمعیت حیات وحش، اقدام به افزایش چشم‌گیر جریمه‌های شکار غیرمجاز کرده است. بر اساس اعلام رسمی، بسیاری از جریمه‌ها نسبت به سال‌های گذشته تا چهار برابر افزایش یافته‌اند؛ به‌ویژه برای گونه‌های نادر، حمایت‌شده یا در معرض انقراض.

بیشترین میزان جریمه شکار در سال ۱۴۰۴ متعلق به یوزپلنگ ایرانی است که مبلغی معادل دو میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.جریمه شکار غیرمجاز بسته به چند عامل متغیر است:

• نوع گونه جانوری (عادی، حمایت‌شده، نادر، در حال انقراض)

• ماده یا نر بودن حیوان (ماده‌ها جریمه سه‌برابری دارند)

• مکان شکار (مثلاً اگر شکار در پارک ملی یا پناهگاه انجام شود)

• فصل شکار (خارج از فصل قانونی بودن شکار، موجب افزایش مجازات می‌شود)

• استفاده از روش‌های ممنوعه (سم، تله، اسلحه غیرمجاز و…)

⚠️ جریمه برای موارد خاص

• شکار حیوان ماده: سه برابر گونه نر
• شکار نوزاد در رحم مادر: نصف بهای گونه مربوط
• تخم پرندگان یا خزندگان: نصف بهای حیوان کامل
• تخریب لانه و آشیانه پرندگان: یک‌چهارم بهای پرنده
• نگهداری یا انتقال غیرقانونی پرندگان شکاری: مشمول ضرر و زیان محیط زیستی
• استفاده از موتور، سلاح یا تجهیزات ممنوعه: ضبط اموال و اعمال مجازات تکمیلی

💬 این موارد نشان می‌دهند که قانون‌گذار صرفاً به شکار توجه نداشته، بلکه به تمام زنجیره‌ی آسیب‌رسانی به اکوسیستم طبیعی نیز حساسیت قانونی دارد.

جدول جریمه شکار گونه‌های مختلف جانوری در سال ۱۴۰۴

برای جلوگیری از کاهش جمعیت گونه‌های جانوری و مبارزه با شکار غیرمجاز، سازمان حفاظت محیط زیست جدول رسمی جریمه‌های نقدی را برای شکار هر گونه جانوری منتشر کرده است. این جدول که مبنای محاسبه ضرر و زیان وارده به محیط زیست و اساس دادخواست حقوقی سازمان‌ها علیه شکارچیان است، هر سال به‌روزرسانی می‌شود. نسخه به‌روزشده سال ۱۴۰۴، نسبت به سال‌های گذشته افزایش قابل‌توجهی در نرخ جریمه‌ها داشته است.

✅ پستانداران

گونه جانوری	مبلغ جریمه (تومان)
یوزپلنگ	2,000,000,000
پلنگ، گوزن زرد، خرس سیاه	473,000,000
گورخر ایرانی، خرس قهوه‌ای، مرال، شوکا، کفتار	296,000,000
آهو، جبیر، قوچ، کل	98,700,000
گربه شنی، سیاه‌گوش، کاراکال، گربه پالاس	79,000,000
روباه ترکمنی، گربه وحشی، رودک عسل‌خوار	47,400,000
سنجاب، سمور، خدنگ، زرده‌بر، انواع خفاش	21,000,000
گراز، تشی، خرگوش وحشی	1,800,000
گرگ، شغال، روباه معمولی	4,700,000
سایر پستانداران خشک زی	1,200,000

✅ پرندگان شکاری و در خطر انقراض

گونه پرنده	مبلغ جریمه (تومان)
شاهین، بحری، لاچین، میش‌مرغ، درنای سیبری	790,000,000
هوبره، طرلان، عقاب‌ها، دلیجه، هما	118,400,000
قرقی، کرکس مصری، زاغ بور	60,000,000
پلیکان سفید، جغد، قرقاول، درناها	7,100,000
غاز پا زرد، انواع قو، اردک مرمری، فلامینگو	23,600,000
سایر پرندگان کوچک بومی	از 1,200,000 تا 600,000

✅ خزندگان و دوزیستان

گونه خزنده یا دوزیست	مبلغ جریمه (تومان)
تمساح مردابی (گاندو)	118,400,000
لاک‌پشت‌های زیتونی، افعی شاخدار، افعی لطیفی	59,200,000
لاک‌پشت‌های پشت چرمی، لاک‌پشت سرخ فراتی	35,500,000
مارهای سمی، افعی، آگاما، بزمجه	از 5,900,000 تا 1,200,000
سایر خزندگان خاص یا کمیاب	1,800,000

✅ آبزیان و موجودات دریایی

گونه آبزی	مبلغ جریمه (تومان)
نهنگ، فک خزری، دلفین، گاو دریایی	297,000,000
کوسه سرچکشی، فیل‌ماهی، کوسه کولی	198,000,000 تا 39,500,000
ماهی قزل‌آلای خال‌قرمز، سفید جویباری	5,200,000
صخره‌های مرجانی، شقایق‌های دریایی	9,900,000
سایر ماهیان آب‌های داخلی	1,200,000

مجازات شکار ماده حیوانات، تخم، نوزاد و تخریب لانه

شکار غیرمجاز به خودی خود جرم است، اما قانون‌گذار برای برخی از موارد خاص مانند شکار حیوانات ماده، تخم یا نوزاد، یا تخریب آشیانه‌ها و زیستگاه‌ها، مجازات شدیدتری تعیین کرده است. دلیل این رویکرد، تأثیر مخرب بیشتر این اقدامات بر زنجیره تولیدمثل، بقا و پایداری نسل‌های آینده حیوانات وحشی است.

📌 شکار ماده حیوانات وحشی

در قوانین مربوط به صید و شکار، شکار گونه ماده از حساس‌ترین موارد تلقی می‌شود. چون حیوانات ماده نقش اصلی را در تولیدمثل دارند، از بین بردن آن‌ها به‌معنای کاهش مستقیم نسل بعدی است.
✅ مجازات شکار ماده طبق قانون سه برابر مجازات گونه نر تعیین شده است.

🍼 شکار نوزاد حیوانات در رحم مادر

در مواردی که شکارچی، حیوان ماده‌ای را شکار می‌کند که باردار بوده و نوزاد در رحم آن وجود داشته است:

• به ازای هر نوزاد، نصف جریمه حیوان مربوطه نیز افزایش می‌یابد.

• این مورد معمولاً در صورت کشف لاشه یا گزارش دقیق از صحنه شکار اثبات می‌شود.

🥚 شکار یا از بین بردن تخم پرندگان و خزندگان

• بهای هر عدد از تخم پرندگان وحشی یا خزندگان، نصف بهای حیوان کامل آن گونه محاسبه می‌شود.

• حتی اگر حیوانی شکار نشود ولی تخم‌های آن از بین بروند یا سرقت شوند، فرد مشمول جریمه خواهد بود.

🪹 تخریب آشیانه، لانه یا زیستگاه پرندگان

• در صورتی‌که شخصی اقدام به تخریب عمدی لانه یا آشیانه پرندگان وحشی نماید، حتی بدون شکار مستقیم، جریمه خواهد شد.
  ✅ میزان جریمه: یک‌چهارم بهای گونه پرنده‌ای که آشیانه متعلق به آن است.

📌 این موارد تحت عنوان «جرائم علیه حیات وحش» شناخته شده و در اغلب موارد، علاوه بر جریمه نقدی، ممکن است با حبس، ضبط سلاح، ضبط وسیله نقلیه و خدمات عمومی رایگان نیز همراه باشند.

نمونه رای دادگاه درباره شکار غیرمجاز و مصادره اموال

برای درک بهتر نحوه رسیدگی قضایی به جرم شکار غیرمجاز، بررسی نمونه آراء دادگاه‌های کیفری اهمیت ویژه‌ای دارد. این آراء علاوه بر تأکید بر ضمانت اجرای قانونی، نشان می‌دهند که محاکم در موارد متعدد، به ضبط اموال، اعمال مجازات تکمیلی و الزام به خدمات عمومی نیز حکم داده‌اند.

📌 خلاصه پرونده واقعی شکار غیرمجاز در جغتای – خراسان رضوی

در این پرونده، متهم به اتهام‌های زیر مورد پیگرد قرار گرفت:

• حمل و نگهداری غیرمجاز اسلحه شکاری

• شکار غیرقانونی دو رأس آهوی نر و ماده

📌 مدارک اثباتی:

• کشف لاشه آهوی ماده در آشپزخانه

• گوشت آهوی نر (۸.۵ کیلوگرم) در یخچال

• کشف اسلحه غیرمجاز

• سابقه تعهد قبلی متهم در سازمان محیط زیست

✅ رأی دادگاه کیفری:

• حبس ۹۱ روز بابت نگهداری اسلحه غیرمجاز

• حبس یک‌ساله بابت شکار غیرمجاز دو رأس آهو (ماده و نر)

• ضبط اسلحه به نفع وزارت دفاع

• ضبط موتور سیکلت مورد استفاده برای انتقال لاشه شکار

🔍 نکته مهم:
با توجه به اهمیت حفاظت از حیات وحش، حتی در سالی که پروانه قانونی برای شکار صادر نشده، شکار حیوانات ممنوع اعلام شده است. به همین دلیل، رأی صادره سنگین‌تر از موارد عادی بوده و شامل مجازات تکمیلی نیز شده است.

📌 مجازات تکمیلی در این پرونده:

• متهم به انجام ۳۰۰ ساعت خدمات عمومی رایگان مانند جمع‌آوری زباله در مناطق تحت حفاظت محیط زیست، الزام شد.

• این حکم بدون نیاز به رضایت متهم قابل اجراست و در صورت عدم اجرای خدمات عمومی، امکان تبدیل آن به حبس درجه ۷ یا ۸ وجود دارد.

📎 نتیجه مهم:
در جرایم محیط زیستی، دادگاه‌ها علاوه بر اعمال مجازات قانونی، به دنبال بازپروری اجتماعی متهم نیز هستند و از طریق خدمات عمومی مرتبط با طبیعت، فرصتی برای جبران بخشی از خسارت وارده به محیط زیست فراهم می‌کنند.

نکات مهم درباره پیگرد قضایی شکارچیان غیرمجاز

شکار غیرمجاز، تنها یک تخلف زیست‌محیطی نیست، بلکه جرمی قابل پیگرد قانونی و کیفری است که بسته به شدت جرم، مجازات‌های سنگینی را در پی دارد. بسیاری از مردم تصور می‌کنند که فقط در صورت شکار گونه‌های خاص یا نادر، ممکن است با قانون مواجه شوند؛ اما واقعیت این است که هر نوع شکار یا صید خارج از چارچوب قانونی جرم محسوب می‌شود و پیگرد دارد.

✅ مهم‌ترین نکات درباره پیگرد قانونی شکار غیرمجاز:

• نیاز به مجوز رسمی: هرگونه شکار یا صید بدون مجوز، حتی اگر حیوان مورد نظر حمایت‌شده نباشد، مصداق شکار غیرمجاز است.

• حبس و جریمه توأمان: شکارچی غیرمجاز ممکن است به حبس تا سه سال و جزای نقدی تا میلیاردی محکوم شود. این مجازات‌ها می‌توانند هم‌زمان اجرا شوند.

• جرم غیرقابل گذشت: شکار حیوانات حمایت‌شده یا کمیاب جزء جرائم غیرقابل گذشت است. یعنی حتی در صورت رضایت شاکی یا سازمان محیط زیست، تعقیب قضایی متوقف نمی‌شود.

• مصادره ابزار جرم: سلاح شکاری، خودرو، موتورسیکلت، قایق یا هر وسیله‌ای که برای شکار استفاده شده باشد، طبق حکم دادگاه ضبط و به نفع دولت مصادره می‌شود.

• ضرر و زیان محیط زیستی: علاوه بر مجازات کیفری، سازمان محیط زیست می‌تواند دادخواست ضرر و زیان مالی ناشی از شکار غیرمجاز را نیز به دادگاه ارائه دهد. مبلغ این خسارت طبق جدول سالانه محاسبه می‌شود.

• مجازات تکمیلی: دادگاه می‌تواند متهم را به انجام خدمات عمومی رایگان در مناطق حفاظت‌شده (مانند جمع‌آوری زباله یا آموزش‌های زیست‌محیطی) محکوم کند.

• ثبت در سوابق کیفری: محکومیت قطعی برای شکار غیرمجاز، به‌عنوان سابقه کیفری در پیشینه فرد ثبت می‌شود و ممکن است در آینده بر دریافت مجوز اسلحه، استخدام دولتی یا دریافت وام و تسهیلات اثر بگذارد.

لایحه دفاعیه در خصوص اتهام شروع به شکار غیرمجاز

ریاست محترم شعبه … دادگاه محترم کیفری استان تهران
با سلام و احترام

اینجانب به وکالت از موکل آقای م.، به استحضار می‌رسانم:

در خصوص اتهام منتسب به موکل مبنی بر شروع به شکار غیرمجاز در منطقه حفاظت‌شده پارک ملی سرخه‌حصار، ضمن رد ادعای مطروحه و با استناد به محتویات پرونده و اصول مسلم حقوق کیفری، لایحه دفاعیه به شرح ذیل تقدیم می‌گردد:

۱. فقدان عنصر مادی جرم (اقدام اجرایی مؤثر)
بر اساس مفاد گزارش مأمورین محترم محیط‌زیست، موکل نه در حال شکار بوده و نه تیراندازی یا کمینی از سوی ایشان مشاهده شده است. صرف کشف سلاح از داخل خودرو، آن هم بدون اثبات آماده‌باش بودن سلاح یا وجود فشنگ اضافه، به‌هیچ‌وجه دلالت بر شروع عملیات اجرایی شکار نمی‌نماید.

۲. همراه داشتن سلاح مجاز، جرم نیست
موکل دارای مجوز حمل سلاح بوده و همراه داشتن سلاح مجاز، به‌تنهایی جرم تلقی نمی‌شود. وفق تبصره ۱ ماده ۴۱ قانون مجازات اسلامی، «قصد ارتکاب جرم بدون انجام عملیات اجرایی مرتبط با وقوع جرم» شروع به جرم تلقی نمی‌شود.

۳. اصل تفسیر مضیق قوانین جزایی و اصل برائت
مطابق اصل ۳۷ قانون اساسی، اصل بر بی‌گناهی افراد است مگر جرم آن‌ها در دادگاه صالح اثبات گردد. همچنین قوانین جزایی باید به نفع متهم و به‌صورت مضیق تفسیر شوند، و هرگونه شک در تحقق عنصر قانونی، به نفع متهم تعبیر می‌شود.

۴. تأیید برائت در رأی قطعی دادگاه تجدیدنظر
شعبه محترم ۵۵ دادگاه تجدیدنظر استان تهران در دادنامه قطعی شماره 9109970238000851 به‌وضوح اعلام کرده است که ورود به منطقه حفاظت‌شده با سلاح مجاز، بدون شلیک یا اقدام اجرایی، به‌تنهایی برای احراز شروع به شکار کفایت نمی‌کند. این رأی، موید برداشت صحیح حقوقی و تطبیق با اصول آیین دادرسی و قانون مجازات اسلامی است.

۵. نبود سوءنیت خاص (عنصر روانی جرم)
در پرونده مطروحه، هیچ‌گونه دلیل مؤثری دال بر سوءنیت موکل برای ارتکاب جرم شکار غیرمجاز ارائه نشده است. فرض وقوع جرم بدون سوءنیت خاص و اراده معطوف به نتیجه، فاقد وجاهت قانونی است.

✅ نتیجه‌گیری و تقاضای صدور حکم بر برائت
با عنایت به جمیع جهات فوق، و با توجه به فقدان هرگونه دلیل مؤثر برای تحقق عناصر قانونی جرم، مستند به اصل برائت، ماده ۴۱ قانون مجازات اسلامی، اصل تفسیر مضیق قوانین جزایی و آرای قطعی صادره از محاکم تجدیدنظر، صدور حکم بر برائت موکل مورد استدعاست.

با احترام
امضاء
وکیل/متهم

سوالات متداول

در این قسمت از مقاله سوالات متداول پیرامون جریمه شکار غیر مجاز را مشاهده می فرمایید که توسط پرسشگران از مجموعه ایران لگال در قالب مشاوره حقوقی آنلاین مطرح شده است:

❓ چند روز پیش از من یک اسلحه شکاری غیرمجاز گرفته شده است. آیا راهی برای بازپس‌گیری آن وجود دارد؟
✅ در اکثر موارد، اسلحه شکاری غیرمجاز پس از توقیف، قابل بازپس‌گیری نیست؛ مگر اینکه مالک بتواند به‌صورت مستند اثبات کند که اسلحه متعلق به وی بوده و در فرآیند قانونی به اشتباه ضبط شده است. در غیر این صورت، اسلحه معمولاً به نفع دولت مصادره می‌شود.

❓ اگر با یک اسلحه شکاری که مجوز دارد ولی مجوز شکار از محیط زیست ندارد، به منطقه دوردست بروم و فقط به نشانه‌گیری بپردازم، آیا این کار جرم محسوب می‌شود و مجازات دارد؟
✅ در صورتی که واقعاً فقط نشانه‌گیری انجام شود و هیچ شکار یا آسیب به حیوانی صورت نگیرد، این اقدام جرم نیست. با این حال، در برخی مناطق حفاظت‌شده، ورود با اسلحه حتی بدون تیراندازی هم ممنوع است و ممکن است با سوءظن مأمورین مواجه شوید. اثبات نداشتن قصد شکار بسیار مهم است.

❓ آیا شکار پرندگان مهاجر بدون پروانه نیز جرم محسوب می‌شود؟
✅ بله، شکار هر گونه پرنده، اعم از بومی یا مهاجر، بدون دریافت پروانه معتبر از سازمان حفاظت محیط زیست، جرم محسوب می‌شود. پرندگان مهاجر غالباً در فهرست گونه‌های حمایت‌شده یا در معرض خطر هستند و شکار آن‌ها می‌تواند منجر به جریمه سنگین و حتی حبس تعزیری شود.

❓ اگر فردی با پروانه شکار، حیوانی غیرمجاز را شکار کند چه حکمی دارد؟
✅ داشتن پروانه شکار فقط برای گونه‌های مشخص‌شده در پروانه و در زمان و مکان معین اعتبار دارد. در صورتی که شکارچی با وجود داشتن پروانه، حیوانی حمایت‌شده یا در معرض خطر انقراض را شکار کند، عمل او غیرقانونی محسوب می‌شود و با مجازات‌هایی مانند حبس و جریمه چند صد میلیونی مواجه خواهد شد.

❓ آیا شکارچیان غیرمجاز سابقه کیفری پیدا می‌کنند؟
✅ بله، در صورت صدور حکم قطعی برای شکار غیرمجاز، به‌ویژه در مواردی که با حبس یا جزای نقدی سنگین همراه باشد، این جرم به‌عنوان سابقه کیفری در پیشینه فرد ثبت خواهد شد. این سابقه ممکن است در آینده، محدودیت‌هایی در استخدام دولتی، اخذ مجوز اسلحه یا سایر امور رسمی ایجاد کند.