در طول سال‌های دفاع مقدس، بسیاری از رزمندگان کشور بدون هیچ چشم‌داشتی، جان و سلامتی خود را در راه دفاع از وطن فدا کردند. اما در بسیاری موارد، به دلیل شرایط بحرانی جنگ، امکان ثبت همزمان آسیب‌ها و مجروحیت‌ها به‌صورت رسمی و بالینی وجود نداشت. همین مسئله باعث شد عده‌ای از ایثارگران، با گذشت سال‌ها، هنوز موفق به دریافت درصد جانبازی و کارت ایثارگری نشوند.
ماده ۸۷ قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه، به‌ویژه تبصره بند الف آن، گام مهمی برای جبران این خلأ قانونی بود. این ماده، بنیاد شهید و امور ایثارگران را موظف می‌سازد تا رزمندگانی که فاقد صورت سانحه هستند اما مجروحیت آنها در کمیسیون‌های پزشکی نهادهای اعزام‌کننده تأیید شده، را جانباز تلقی کند. در این مقاله، به‌صورت کامل و گام‌به‌گام به بررسی شرایط، مدارک، مراحل درخواست، پیگیری، مزایا، رأی دیوان عدالت اداری و چالش‌های قانونی ماده ۸۷ ایثارگران خواهیم پرداخت تا راهنمایی جامع برای متقاضیان این مسیر قانونی باشد.
ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه درباره ایثارگران چه می‌گوید؟
ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران، یکی از مهم‌ترین مقررات حمایتی در حوزه ایثارگران به‌شمار می‌رود که به‌طور مستقیم به تعیین وضعیت رزمندگان و جانبازانی می‌پردازد که در زمان جنگ فاقد مدارک رسمی مجروحیت یا صورت‌جلسه سانحه بوده‌اند. این ماده قانونی با تأکید بر وظایف بنیاد شهید و دولت، مسیر حقوقی مشخصی برای احراز جانبازی این افراد تعیین کرده و تسهیلات قابل توجهی را برای آنها در نظر گرفته است.
⚖️ متن کامل ماده ۸۷ و تبصره بند «الف»
مطابق با ماده ۸۷ برنامه ششم توسعه، دولت موظف شده است که تمامی اقدامات لازم برای اجرای قانون جامع خدمات‌رسانی به ایثارگران را انجام داده و آیین‌نامه‌های اجرایی آن را حداکثر ظرف شش ماه از ابتدای اجرای برنامه به تصویب برساند. مهم‌ترین بخش این ماده، تبصره بند «الف» است که می‌گوید:
«بنیاد شهید و امور ایثارگران موظف است رزمندگان هشت سال دفاع مقدس که صورت‌سانحه بالینی همزمان مجروحیت را ندارند اما مجروحیت آنها توسط کمیسیون پزشکی نهاد اعزام‌کننده (نیروهای مسلح) احراز می‌گردد را به‌عنوان جانباز تلقی نماید و حداقل پنج درصد (۵%) جانبازی به آنها تعلق می‌گیرد.»
در ادامه این تبصره، تصریح شده که اجرای این حکم مانع از افزایش درصد جانبازی توسط بنیاد شهید نیست؛ به این معنا که اگر رزمنده‌ای مدارک جدید، شواهد پزشکی یا معاینات تخصصی ارائه کند، می‌تواند درصد بیشتری نیز دریافت نماید.
📌 هدف از تصویب ماده ۸۷ چیست؟
تصویب ماده ۸۷ پاسخی قانونی به سال‌ها مطالبه رزمندگانی است که به دلیل نبود مدارک رسمی در زمان جنگ، از حقوق جانبازی محروم مانده بودند. قانون‌گذار با تأکید بر عدالت اجتماعی و جبران کاستی‌ها، بنیاد شهید و نیروهای مسلح را موظف کرده است تا صرف‌نظر از وجود یا نبود «صورت سانحه»، صرفاً بر پایه احراز پزشکی مجروحیت، جانبازی این افراد را به رسمیت بشناسد.
منظور از جانبازی ماده ۸۷ چیست و شامل چه کسانی می‌شود؟
جانبازان مشمول ماده ۸۷، گروهی از ایثارگران هستند که علی‌رغم حضور در جبهه و آسیب‌دیدگی واقعی در طول دفاع مقدس، به دلایل مختلف از جمله عدم ثبت رسمی صورت سانحه یا نقص مدارک بالینی، موفق به دریافت درصد جانبازی نشده‌اند. این ماده قانونی، با نگاهی جامع و جبرانی، تعریف مشخصی از این افراد ارائه می‌دهد و روند احراز جانبازی آنها را از طریق سازوکارهای مشخص قانونی ممکن می‌سازد.
⚖️ تعریف جانباز ماده ۸۷ از منظر قانون و دستورالعمل اجرایی
بر اساس بند الف ماده ۱ دستورالعمل اجرایی تبصره بند الف ماده ۸۷، جانباز به فردی اطلاق می‌شود که به دلیل تلاش برای حفظ استقلال، تمامیت ارضی و ارزش‌های انقلاب اسلامی، دچار اختلالات و نقص‌های جسمی یا روانی شده باشد. این تعریف شامل کسانی است که مجروحیت آنها در دوران دفاع مقدس به وقوع پیوسته اما فاقد مدارک رسمی لحظه حادثه هستند.
📌 چه کسانی مشمول این ماده می‌شوند؟
افراد زیر می‌توانند تحت شمول این ماده قرار گیرند:
-
رزمندگانی که در طول جنگ تحمیلی در یگان‌های رزمی یا پشتیبانی حضور داشته‌اند؛
-
فاقد صورت‌جلسه سانحه همزمان با مجروحیت هستند؛
-
مجروحیت آنان توسط کمیسیون پزشکی نیروهای مسلح احراز شده است؛
-
مدارک و مستندات حضور در جبهه، مأموریت رزمی، مسئولیت یگانی و زمان دقیق حضور را دارند؛
-
به تأیید کمیسیون احراز بنیاد شهید رسیده باشند.
⚠️ نکته مهم:
داشتن مدارک درمانی یا بالینی الزامی نیست؛ اگر کمیسیون پزشکی نیروهای اعزام‌کننده (آجا، سپاه، ناجا، ودجا) تشخیص دهند که آسیب وارده مرتبط با خدمت جنگی است، شخص به عنوان جانباز شناخته شده و مشمول حداقل ۵ درصد جانبازی می‌شود.
📌 آیا همه مشمولان فقط ۵ درصد جانبازی می‌گیرند؟
خیر. هرچند قانون حداقل درصد را ۵٪ اعلام کرده است، اما امکان افزایش این درصد بر اساس شدت آسیب، مدارک درمانی، تکرار معاینات و نظریه تخصصی پزشکان وجود دارد. بنابراین رزمندگانی که آسیب‌دیدگی شدیدتری داشته‌اند، می‌توانند تقاضای بررسی مجدد و افزایش درصد جانبازی را نیز مطرح کنند.
شرایط دریافت درصد جانبازی طبق ماده ۸۷ چیست؟
برای بهره‌مندی از مزایای ماده ۸۷، صرف ادعای مجروحیت کافی نیست. رزمندگان باید فرآیندی مشخص، همراه با مدارک و مستندات لازم را طی کنند تا جانبازی آنها از سوی نهادهای ذی‌ربط به رسمیت شناخته شود. این شرایط هم در متن قانون و هم در دستورالعمل اجرایی تبصره بند الف ماده ۸۷ به‌صورت دقیق تشریح شده است.
✅ شرایط اصلی احراز جانبازی بر اساس ماده ۸۷
مطابق تبصره بند «الف» ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه، شرایط اصلی به شرح زیر است:
- فاقد صورت سانحه بالینی همزمان با مجروحیت باشید؛
- حضور شما در جبهه توسط نهاد اعزام‌کننده تأیید شده باشد؛
- مجروحیت شما توسط کمیسیون پزشکی نیروهای مسلح احراز گردد؛
- مدارک تکمیلی در خصوص مأموریت، عملیات، و سوابق حضور در جبهه ارائه شود.
📌 تعریف دقیق کمیسیون پزشکی احراز مجروحیت
بر اساس قانون، تنها نهاد مجاز به تشخیص مجروحیت، کمیسیون پزشکی نهاد اعزام‌کننده (مثل ستاد کل نیروهای مسلح، نزاجا، سپاه، ناجا یا وزارت دفاع) است. اگر کمیسیون مذکور مجروحیت فرد را تأیید کند، بنیاد شهید موظف است حداقل پنج درصد جانبازی را برای وی لحاظ کند.
⚠️ نکته مهم: اشتباه رایج درباره درصد جانبازی
یکی از باورهای نادرست این است که به ازای هر ماه حضور در جبهه، یک درصد جانبازی تعلق می‌گیرد. این تصور کاملاً نادرست است. درصد جانبازی تنها بر اساس نوع آسیب، شدت آن، و نظر تخصصی کمیسیون پزشکی تعیین می‌شود.
✅ سایر شرایط ضمنی اما مهم
- نباید در زمان بررسی پرونده، رأی قطعی رد از کمیسیون پزشکی داشته باشید.
- فرم‌های رسمی (فرم‌های ۱ تا ۶) مربوط به حادثه، نوع مجروحیت و محل آن باید تکمیل شده باشند.
- داشتن گزارش مکتوب درباره سانحه یا حادثه جنگی الزامی است.
مراحل ثبت، بررسی و پیگیری درخواست جانبازی ماده ۸۷
روند دریافت درصد جانبازی بر اساس ماده ۸۷ یک مسیر رسمی، گام‌به‌گام و دقیق است که از جمع‌آوری مدارک تا رأی نهایی کمیسیون و دریافت کارت جانبازی ادامه می‌یابد. آگاهی کامل از این مراحل می‌تواند از سردرگمی متقاضیان جلوگیری کرده و احتمال موفقیت در پرونده را افزایش دهد.
📝 مرحله اول: جمع‌آوری مدارک و مستندات لازم
متقاضی باید ابتدا مدارک زیر را آماده کند:
- اظهارنامه و گزارش مکتوب حادثه یا سانحه
- گواهی معتبر حضور در جبهه (مشخصات یگانی، مدت، عملیات‌ها)
- صورت‌جلسه سانحه (در صورت وجود) از یگان مربوطه
- مدارک هویتی (شناسنامه، کارت ملی)
- مدارک درمانی قدیمی یا فعلی (در صورت وجود)
تمام این مدارک باید به یگان ایثارگران نیروهای مسلح مربوطه تحویل داده شود (آجا، سپاه، ناجا، وزارت دفاع).
📝 مرحله دوم: ارجاع به کمیسیون پزشکی نیروهای مسلح
در این مرحله، پرونده شما به کمیسیون پزشکی عالی نیروهای مسلح ارجاع می‌شود تا:
- میزان مجروحیت و نوع آسیب شما بررسی گردد؛
- نظریه تخصصی مبنی بر تأیید یا رد مجروحیت صادر شود؛
در صورت تأیید کمیسیون، گام بعدی آغاز می‌شود.
📝 مرحله سوم: تشکیل کمیسیون احراز جانبازی
در این مرحله کمیسیونی با حضور نمایندگان:
- آجا (ارتش)
- سپاه
- وزارت دفاع
- ناجا
تشکیل می‌شود تا جانبازی فرد را احراز کند و درصد پیشنهادی توسط کمیسیون پزشکی را تأیید یا تعدیل نماید.
📝 مرحله چهارم: ارسال پرونده به بنیاد شهید
در صورت تأیید، پرونده توسط نهاد اعزام‌کننده (ستاد کل نیروهای مسلح، آجا، سپاه و…) به اداره کل پذیرش و امور اداری بنیاد شهید ارسال می‌شود.
- بنیاد موظف است حداقل ۵٪ جانبازی را برای فرد منظور کند؛
- اگر آسیب شدیدتر باشد، درصد بالاتر نیز ممکن است تصویب شود.
📝 مرحله پنجم: صدور رأی نهایی و اطلاع‌رسانی به متقاضی
پس از بررسی در بنیاد شهید، نتیجه نهایی از طریق:
- ارسال پیامک به شماره ثبت‌شده در فرم‌ها
- و گاهی تماس مستقیم یا مکاتبه کتبی به اطلاع متقاضی می‌رسد.
⚠️ نکته مهم درباره پیگیری
متقاضی پس از دریافت پیامک، باید به‌صورت حضوری به یگان معرفی‌شده در پیامک مراجعه کند و با ارائه کارت شناسایی، نتیجه را دریافت کند یا در صورت صدور، کارت جانبازی را تحویل بگیرد.
حقوق و مزایای مشمولان ماده ۸۷ بر اساس رأی دیوان عدالت اداری
مشمولان ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه، پس از تأیید جانبازی توسط کمیسیون پزشکی نیروهای مسلح و بنیاد شهید، از مجموعه‌ای از حقوق و امتیازات قانونی برخوردار می‌شوند. اما یکی از مهم‌ترین تحولات قانونی در این زمینه، صدور رأی وحدت رویه هیئت عمومی دیوان عدالت اداری در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۳ بود که نقطه عطفی در تعیین زمان اعمال مزایا و مقابله با تبعیض‌های اداری ایجاد کرد.
📌 حداقل پنج درصد جانبازی برای مشمولان ماده ۸۷
مطابق تبصره بند «الف» ماده ۸۷، حداقل ۵٪ جانبازی برای رزمندگانی که فاقد صورت سانحه هستند اما مجروحیت‌شان به تأیید کمیسیون پزشکی رسیده، الزامی است. این میزان پایه‌ای برای بهره‌مندی از حقوق قانونی است، اما مانعی برای افزایش درصد نیست.
⚖️ رأی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری (دادنامه ۳۹۶ و ۳۹۷ / ۱۴۰۱/۳/۳)
دیوان عدالت اداری در سال ۱۴۰۱ با صدور رأی وحدت رویه اعلام کرد:
اعمال مزایای ماده ۸۷ باید از زمان تأیید کمیسیون پزشکی و احراز مجروحیت باشد، نه صرفاً از تاریخ لازم‌الاجرا شدن قانون (۱/۱/۱۳۹۶).
این رأی باعث شد تبعیض بین جانبازانی که با تأخیر احراز شدند و کسانی که زودتر تأیید شده بودند، رفع شود.
⚖️ رأی ابطال تصمیم‌نامه‌های سازمان اداری و استخدامی (دادنامه ۱۸۲۹۶۲۲ / ۱۴۰۳/۸/۱)
در رأی دیگری که در سال ۱۴۰۳ صادر شد، هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، بخش دوم تصمیم‌نامه‌های سازمان اداری و استخدامی کشور را به دلیل اعمال محدودیت تاریخی در پرداخت مزایا خلاف قانون تشخیص داده و ابطال کرد. این تصمیم تأکید می‌کند که:
جانبازان ماده ۸۷ از لحظه احراز مجروحیت، مشمول کلیه مزایای قانونی هستند و نمی‌توان با تفسیر اداری، مزایا را به گذشته محدود کرد.
✅ مهم‌ترین مزایای مشمولان ماده ۸۷
بر اساس قوانین ایثارگران، مشمولان ماده ۸۷ پس از دریافت درصد جانبازی می‌توانند از موارد زیر بهره‌مند شوند:
- امتیاز یک مقطع تحصیلی بالاتر (موضوع ماده ۱۸ قانون تسهیلات استخدامی جانبازان و ماده ۸۸ برنامه ششم توسعه)؛
- احتساب سوابق و مزایای شغلی و حقوقی ایثارگری؛
- اولویت در استخدام و تبدیل وضعیت شغلی در دستگاه‌های دولتی و عمومی؛
- برخورداری از حقوق بازنشستگی، پاداش و معافیت‌های مالیاتی مرتبط با ایثارگری؛
- دریافت خدمات درمانی، بیمه تکمیلی و سهمیه دارویی ایثارگران؛
- تسهیلات معیشتی، مسکن و وام‌های ترجیحی در قوانین بنیاد شهید.
⚠️ نکته مهم: عدم شناسایی ۵٪ به‌عنوان سقف
اگرچه تبصره ماده ۸۷ حداقل ۵٪ را مقرر کرده، اما رأی دیوان و بخشنامه‌های بعدی تصریح می‌کنند که:
“۵ درصد، کف امتیاز است؛ افزایش درصد جانبازی بسته به نظر کمیسیون پزشکی و ارائه مدارک بیشتر امکان‌پذیر است.”
چالش‌ها و درخواست‌های ایثارگران مشمول ماده ۸۷
با وجود تصویب صریح ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه و صدور آرای وحدت رویه از سوی دیوان عدالت اداری، در عمل بسیاری از ایثارگران مشمول این ماده با موانع اجرایی، تفسیرهای محدودکننده و مقاومت‌های اداری مواجه‌اند. این چالش‌ها موجب شده که اجرای کامل و صحیح قانون با تأخیر یا موانع روبه‌رو شود.
📌 محدودسازی غیرقانونی به سقف ۵ درصد جانبازی
یکی از مهم‌ترین مشکلات، سقف قراردادن عدد ۵ درصد به‌عنوان حداکثر جانبازی برای مشمولان ماده ۸۷ است. در حالی که تبصره ماده به صراحت اعلام کرده:
«اجرای این تبصره مانع از احراز جانبازی بیش از درصد مذکور توسط بنیاد شهید و امور ایثارگران نمی‌باشد.»
اما در برخی از موارد، درصد را دقیقاً ۵ درصد ثابت نگه می‌دارند و حتی در صورت ارائه مدارک جدید، بررسی مجدد زمان بر شده و انجام نمی شود. این اقدام، نقض صریح قانون و رأی دیوان عدالت اداری محسوب می‌شود.
📌 تبعیض در برخورد با جانبازان فاقد صورت سانحه
در عمل، برخی دستگاه‌ها یا نهادها میان ایثارگرانی که صورت سانحه دارند با کسانی که بر اساس ماده ۸۷ شناسایی شده‌اند، تبعیض قائل می‌شوند. این تبعیض‌ها معمولاً در موارد زیر بروز می‌کند:
- عدم اعمال یک مقطع تحصیلی بالاتر؛
- عدم شمول در طرح‌های معیشتی و رفاهی؛
- برخورد متفاوت در نظام پرداخت حقوق و بازنشستگی.
در حالی که قانون، هیچ‌گونه تفاوتی میان این دو گروه قائل نشده است.
📌 تأخیر های طولانی در بررسی پرونده‌ها
فرایند رسیدگی به درخواست‌های ماده ۸۷ اغلب ماهیانه یا حتی سالانه به تأخیر می‌افتد. بسیاری از ایثارگران پس از ارسال مدارک، بدون هیچ پاسخ شفافی باید ماه‌ها منتظر بمانند و مراجعه‌های مکرر داشته باشند تا بتوانند پاسخ یا نتیجه‌ای دریافت کنند.
✅ مهم‌ترین مطالبات ایثارگران ماده ۸۷
با توجه به این چالش‌ها، ایثارگران مشمول ماده ۸۷ خواهان موارد زیر هستند:
- لغو محدودیت سقف ۵ درصدی جانبازی و امکان بررسی مجدد درصد بر اساس وضعیت فعلی؛
- برخورد یکسان و بدون تبعیض میان جانبازان دارای سند بالینی و جانبازان احراز شده طبق ماده ۸۷؛
- تسریع در روند رسیدگی به پرونده‌ها و جلوگیری از اطاله اداری؛
- اعمال مزایای یک مقطع تحصیلی بالاتر بدون تبعیض طبق ماده ۱۸ قانون تسهیلات استخدامی جانبازان؛
- شفافیت در نحوه تصمیم‌گیری کمیسیون‌ها و ثبت قابل پیگیری مصوبات آنها؛
- تطبیق کامل احکام بازنشستگی، استخدام و پرداخت‌ها با قوانین جامع ایثارگران و برنامه ششم توسعه.
آخرین اخبار درباره ایثارگران ماده ۸۷ ارتش و نزاجا
- تاکنون ۲۷۰ پرونده از ایثارگران ارتش در خراسان شمالی بررسی شده که با حضور مسئول امور ایثارگران ارتش در استان، وضعیت هر پرونده رسیدگی گردیده است
- مسئول امر اعلام کرده است که اگر درصد جانبازی تأیید شود، نتیجه از طریق پیامک به متقاضیان اطلاع‌رسانی خواهد شد
- علت اصلی تأخیر در برخی پرونده‌ها، نقص پرونده یا عدم تکمیل مدارک لازم از سوی یگان مربوطه بوده است
🔍 نکات کلیدی
-
استان خراسان شمالی تنها یک نمونه از استان‌هایی است که بررسی پرونده‌های ارتشی‌ها در حال انجام است.
-
روند ادامه بررسی پرونده‌ها در یگان مربوطه صورت گرفته و روند اطلاع‌رسانی به صورت الکترونیک (پیامکی) خواهد بود.
-
کامل نبودن مدارک همچنان بزرگ‌ترین مانع تأخیر در بررسی پرونده‌ها است.
✅ راهنمای اقدام برای ایثارگران ارتش
- تا اطلاع رسمی منتظر بمانید؛ زیرا پیامک تأیید یا درخواست تکمیل پرونده ارسال خواهد شد.
- از یگان امور ایثارگران خود (آجا) پیگیر وضعیت پرونده خود باشید و در صورت نیاز به درخواست تکمیل مدارک اقدام کنید.
- در صورت دریافت پیامک با قیدی مانند «تأیید درصد»، به یگان معرفی‌شده مراجعه و کارت جانبازی را دریافت نمایید.
سوالات متداول
در ادامه این مطلب سوالات متداول پیرامون ماده 87 جانبازی که توسط پرسشگران از مجموعه ایران لگال در قالب مشاوره حقوقی مطرح شده است را مشاهده می فرمایید:
❓من از سال ۱۳۶۵ در لشکر ۲۱ حمزه خدمت می‌کردم و اوایل سال ۹۸ مدارک پزشکی و سایر مدارک مربوط به جانبازی موضوع ماده ۸۷ را به یگان مربوطه در تبریز تحویل دادم. لطفاً راهنمایی کنید چگونه می‌توانم پیگیری کنم؟
✅ برای پیگیری درخواست جانبازی تحت ماده ۸۷، می‌توانید به بنیاد شهید و امور ایثارگران مراجعه نمایید. اگر پس از پیگیری‌های مکرر در این نهاد به نتیجه نرسیدید، می‌توانید از طریق دیوان عدالت اداری علیه بنیاد شهید دادخواست داده و موضوع را پیگیری حقوقی کنید.
❓حدود سه سال پیش برای دریافت جانبازی ماده ۸۷ اقدام کردم و کمیسیون پزشکی بیمارستان ۵۵۰ رأی خود را صادر و به یگان مربوطه فرستاده است، اما هنوز خبری نشده است. به تیپ ۳۰ گرگان، بجنورد و بنیاد امور ایثارگران مشهد مراجعه کردم ولی پاسخ مناسبی نگرفتم. لطفاً راهنمایی کنید.
✅ در چنین شرایطی، اگر پس از مراجعات متعدد به نتیجه مشخصی نرسیده‌اید، توصیه می‌شود در دیوان عدالت اداری نسبت به تعیین درصد جانبازی و پیگیری حقوق قانونی خود علیه بنیاد شهید شکایت رسمی تنظیم کنید. مشاوره با وکیل متخصص در امور ایثارگری نیز می‌تواند روند پیگیری را تسهیل کند.
❓آیا درصد جانبازی ماده ۸۷ فقط ۵ درصد است یا اینکه بر اساس نظریه کمیسیون پزشکی و شرایط بیماری فرد می‌تواند متفاوت باشد؟
✅ درصد جانبازی می‌تواند بسته به نظر کمیسیون پزشکی، نوع و شدت مجروحیت و اسناد ارائه‌شده، بیش از ۵ درصد باشد. عدد ۵ درصد صرفاً حداقل مقرر در قانون است و محدودیتی برای افزایش آن وجود ندارد.
❓آیا با استناد به ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه و بند (د) تبصره ۲۰ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ می‌توان برای ابطال بند ۴ ماده ۲ بخشنامه دستورالعمل تبدیل وضعیت ایثارگران شکایت کرد؟ احتمال موفقیت چقدر است؟
✅ بله، امکان شکایت به دیوان عدالت اداری وجود دارد. اما احتمال موفقیت این شکایت بستگی کامل به ادله حقوقی، مستندات قانونی و آرای مشابه قبلی دارد. توصیه می‌شود برای بررسی دقیق و ارزیابی احتمال موفقیت، با وکیل متخصص در حوزه قوانین ایثارگران مشورت نمایید.
❓در بجنورد مدارک مربوط به ماده ۸۷ را تحویل دادم و پیامکی دریافت کردم که مدارک جانبازی تأیید شده است، اما از آن زمان تاکنون خبری نشده است. به کجا باید مراجعه کنم؟
✅ ابتدا به بنیاد شهید و امور ایثارگران استان مراجعه و نتیجه را پیگیری نمایید. اگر پاسخی دریافت نکردید، بهتر است از مشاوره حقوقی یا خدمات وکیل استفاده کنید تا مسیر قانونی و شکایت احتمالی در دیوان عدالت اداری را بررسی نمایید.
❓من از ایثارگران جانباز ماده ۸۷ هستم و در ارتش استخدام بودم. با سابقه بیش از سی ماه حضور در جبهه و شرایط پزشکی، به دنبال بازنشستگی و حقوق ایثارگری هستم. می‌توانید راهنمایی کنید؟
✅ با مراجعه به بنیاد شهید و امور ایثارگران و ارائه سوابق خدمتی، جبهه و مدارک درمانی، می‌توانید درخواست بازنشستگی و بهره‌مندی از حقوق ایثارگری را ثبت و پیگیری کنید. مشاوره با وکیل ایثارگری نیز می‌تواند فرآیند قانونی شما را دقیق‌تر و سریع‌تر پیش ببرد.