تمدید قرارداد کار یکی از مسائل پرچالش در روابط بین کارگر و کارفرماست که اغلب به‌ویژه در قراردادهای موقت یا معین، موجب ابهام، اختلاف و حتی طرح شکایت می‌شود. در بسیاری از موارد، کارگران با وجود گذشت مدت مشخص قرارداد، همچنان به کار ادامه می‌دهند، در حالی که قرارداد جدیدی منعقد نشده یا توافق صریحی صورت نگرفته است. از طرفی برخی کارفرمایان نیز بدون تسویه حساب یا اعلام رسمی، به ادامه کار کارگر تن می‌دهند که ممکن است آثار حقوقی مهمی در پی داشته باشد.
قانون کار جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه در ماده ۷ و ماده ۲۱، به‌طور صریح یا ضمنی به امکان تمدید قرارداد اشاره دارد و شرایط و ضوابط آن را مشخص کرده است. این تمدید می‌تواند در قالب قرارداد جدید، توافق شفاهی، ادامه کار بدون قرارداد یا حتی از طریق تبدیل نوع قرارداد (مثلاً از موقت به دائم) صورت گیرد. در مقابل، عدم تمدید قرارداد نیز ممکن است زمینه‌ساز طرح دعاوی حقوقی یا شکایت از کارفرما گردد، خصوصاً در قراردادهای معین که حکم دیوان عدالت اداری نیز درباره آن اهمیت زیادی دارد.
در این مقاله به بررسی کامل انواع روش‌های تمدید قرارداد، آثار آن بر حقوق و مزایای کارگر، مواردی که تمدید خودکار محسوب نمی‌شود، امکان شکایت از عدم تمدید، و همچنین نمونه نامه‌ها و متن‌های کاربردی در این زمینه می‌پردازیم. هدف، ارائه راهنمایی جامع برای کارگران، کارفرمایان و مشاوران حقوقی است تا با آگاهی کامل از قوانین و رویه‌ها، از بروز اختلافات جلوگیری کرده یا در صورت نیاز، اقدامات قانونی لازم را انجام دهند.
تمدید قرارداد کار چیست و در چه شرایطی مطرح می‌شود؟
تمدید قرارداد کار به معنای ادامه همکاری کاری میان کارگر و کارفرما پس از اتمام مدت قرارداد اولیه است؛ این تمدید ممکن است به صورت صریح (با امضای قرارداد جدید) یا ضمنی (ادامه کار بدون عقد قرارداد جدید و بدون اعتراض کارفرما) انجام شود. در اغلب موارد، موضوع تمدید زمانی مطرح می‌شود که قرارداد اولیه از نوع موقت یا معین باشد، زیرا در قراردادهای دائم، اصولاً نیازی به تمدید وجود ندارد مگر در موارد خاص نظیر بازنشستگی یا استعفا.
📌 تعریف قانونی قرارداد کار و انواع آن
بر اساس ماده ۷ قانون کار، انواع قرارداد کار توافقی است میان کارگر و کارفرما که به‌موجب آن، کارگر در قبال دریافت حق‌السعی، کاری را برای مدت موقت یا غیرموقت انجام می‌دهد. این قرارداد ممکن است به‌صورت کتبی یا شفاهی منعقد شود و به‌طور کلی، به سه دسته تقسیم می‌شود:
- قرارداد کار دائم (برای کارهای مستمر بدون تعیین مدت)
- قرارداد کار موقت (برای مدت مشخص)
- قرارداد کار معین (برای انجام کار خاص)
تمدید قرارداد اصولاً در دو نوع دوم مطرح است؛ یعنی قراردادهایی که تاریخ پایان یا موضوع خاص دارند و پس از اتمام، تصمیم‌گیری درباره ادامه یا پایان همکاری ضروری می‌شود.
📌 موارد رایج تمدید قرارداد در روابط کاری
تمدید قرارداد ممکن است در شرایط زیر رخ دهد:
- ادامه همکاری کارگر پس از پایان مدت قرارداد و سکوت یا رضایت کارفرما؛
- عقد قرارداد جدید با همان شرایط یا با تغییرات جزئی؛
- تمدید قرارداد به‌صورت سالانه در سازمان‌ها و ادارات دولتی با قراردادهای کار معین؛
- تبدیل قرارداد موقت به دائم در نتیجه تمدیدهای متوالی و عدم انعقاد قرارداد جدید.
تمدید قرارداد نه تنها آثار مهمی در تعیین نوع رابطه کاری و حقوق کارگر دارد، بلکه می‌تواند مبنای قانونی برای مطالبه حقوقی نظیر مزایای سنوات، پایه حقوق یا حتی برخورداری از بیمه بیکاری در صورت عدم تمدید باشد.
تمدید قرارداد کار به چه صورت انجام می‌شود؟
تمدید قرارداد کار فرآیندی است که پس از پایان دوره زمانی یک قرارداد موقت یا معین، در صورت تمایل طرفین برای ادامه همکاری، انجام می‌گیرد. نحوه تمدید این قرارداد می‌تواند از نظر حقوقی تأثیرات مهمی بر رابطه کارگر و کارفرما داشته باشد. قانون کار جمهوری اسلامی ایران، دو روش برای تمدید قرارداد در نظر گرفته است: تمدید صریح و تمدید ضمنی.
📌 تمدید صریح و تمدید ضمنی قرارداد کار
قانون‌گذار در بند «د» ماده ۲۱ قانون کار، به‌صراحت به امکان تجدید قرارداد به صورت صریح یا ضمنی اشاره کرده است:
-
تمدید صریح یعنی زمانی که کارگر و کارفرما پس از اتمام قرارداد، به‌طور کتبی یا شفاهی توافق می‌کنند که همکاری با همان شرایط یا شرایط جدید ادامه یابد. این حالت متداول‌ترین و مطمئن‌ترین شکل تمدید است که با امضای قرارداد جدید انجام می‌شود.
-
تمدید ضمنی به حالتی گفته می‌شود که کارگر پس از پایان مدت قرارداد، بدون امضای قرارداد جدید، همچنان به کار ادامه می‌دهد و کارفرما نیز با این ادامه کار مخالفت نمی‌کند یا به‌صورت غیررسمی رضایت دارد. این وضعیت به‌طور غیرمستقیم نشان‌دهنده توافق طرفین برای ادامه همکاری است و به همین دلیل دارای آثار قانونی محسوب می‌شود.
📌 تمدید خودکار قرارداد کار و آثار آن
در عمل، بسیاری از کارگران پس از پایان قرارداد، به کار خود ادامه می‌دهند بدون آنکه قرارداد جدیدی منعقد شود. اگر کارفرما نیز به این وضعیت اعتراضی نکند، از نظر حقوقی تمدید خودکار یا تمدید ضمنی شکل می‌گیرد.
در تمدید ضمنی، معمولاً شرایط قرارداد قبلی، از جمله حقوق، مزایا، ساعت کاری و مدت زمان قرارداد کار، به همان صورت باقی می‌ماند. اما اگر تمدید به‌طور مکرر و بدون تنظیم قرارداد جدید ادامه یابد، این وضعیت ممکن است منجر به تبدیل قرارداد موقت به دائم شود، به‌ویژه اگر کار ذاتاً جنبه مستمر داشته باشد.
نکته مهم اینجاست که در تمدید ضمنی، رعایت حداقل دستمزد و سایر الزامات قانونی از جمله حق بیمه و سنوات، همچنان الزامی است. همچنین کارفرما موظف است حقوق و مزایای کارگر را طبق مصوبات شورای عالی کار برای سال جدید پرداخت کند.
شرایط و ضوابط قانونی تمدید قرارداد کار بر اساس قانون کار
تمدید قرارداد کار مانند انعقاد آن، تابع شرایط قانونی خاصی است که عدم رعایت آن‌ها می‌تواند اعتبار تمدید را زیر سؤال ببرد. بر اساس مواد ۷ و ۲۱ قانون کار، تمدید قرارداد فقط در صورتی صحیح و قانونی است که شرایط مشخصی وجود داشته باشد و مراحل قانونی طی شده باشد.
📌 لزوم رضایت کارگر و کارفرما برای تمدید قرارداد
یکی از اصول اساسی تمدید قرارداد، وجود اراده مشترک طرفین است. یعنی هم کارگر و هم کارفرما باید مایل به ادامه همکاری باشند و هیچ‌کدام نباید به اجبار یا تحت فشار به تمدید قرارداد تن بدهند.
-
در تمدید صریح، این رضایت معمولاً با امضای قرارداد جدید یا الحاقیه‌ای به قرارداد پیشین حاصل می‌شود.
-
در تمدید ضمنی، رضایت طرفین از طریق رفتار آن‌ها و استمرار همکاری بدون اعتراض استنباط می‌شود.
در صورت نبود توافق، هیچ‌یک از طرفین نمی‌تواند دیگری را به تمدید قرارداد مجبور کند؛ مگر در موارد خاصی که قانون صراحت داشته باشد (مانند الزام کارفرما به ادامه قرارداد در صورت وجود حق مکتسب کارگر که در برخی آرای دیوان عدالت اداری بررسی شده است).
📌 ارتباط تمدید قرارداد با ماده ۲۱ قانون کار
مطابق بند (د) ماده ۲۱ قانون کار، یکی از روش‌های خاتمه قرارداد کار «انقضای مدت در قراردادهای کار با مدت موقت و عدم تجدید صریح یا ضمنی آن» عنوان شده است. این ماده به‌روشنی بیان می‌کند که اگر قرارداد برای مدت معین بوده و پس از پایان آن تمدید نشود، رابطه کاری خاتمه می‌یابد.
بر اساس این ماده، تمدید قرارداد کار تنها در قراردادهای موقت و معین ممکن است و در قراردادهای دائم اساساً نیازی به تمدید وجود ندارد مگر در مواردی که طرفین بخواهند تغییراتی در شرایط همکاری اعمال کنند.
همچنین این ماده نشان می‌دهد که تمدید ضمنی، یک قاعده پذیرفته‌شده در حقوق کار ایران است و در صورت ادامه همکاری بدون قرارداد جدید، می‌توان رابطه کاری را ادامه‌یافته تلقی کرد.
شکایت از کارفرما بابت عدم تمدید قرارداد کار
یکی از سؤالات رایج در حوزه روابط کار این است که آیا کارگر می‌تواند در صورت عدم تمدید قرارداد، علیه کارفرما طرح دعوا کند یا خیر؟ این مسئله به‌ویژه در قراردادهای موقت یا کار معین بیشتر مطرح می‌شود، چرا که کارگران تصور می‌کنند ادامه همکاری نوعی «حق مکتسب» ایجاد کرده است. اما آیا چنین برداشتی با مبانی قانونی مطابقت دارد؟
📌 امکان طرح دعوا و محدودیت‌های قانونی آن
در حالت کلی، تمدید قرارداد کار موقت یا معین منوط به توافق طرفین است و هیچ‌یک از آن‌ها الزام قانونی به تمدید ندارند؛ مگر اینکه شرایط خاصی فراهم شده باشد. بنابراین:
-
اگر قرارداد کاری به‌صورت موقت یا معین منعقد شده و پس از پایان آن تمدید نشود، کارگر حق مطالبه تمدید را ندارد، مگر آنکه اثبات کند قرارداد به‌صورت ضمنی تمدید شده یا عرف محل کار بر استمرار همکاری بوده است.
-
در چنین شرایطی، اداره کار معمولاً شکایت کارگر را رد می‌کند؛ زیرا با پایان مدت قرارداد، رابطه کاری به‌صورت قانونی خاتمه یافته است.
📌 استناد به آراء دیوان عدالت اداری در رد شکایات مشابه
دیوان عدالت اداری در چندین رأی صریح، به این نکته اشاره کرده است که تمدید قرارداد کار معین یا موقت از الزامات کارفرما نیست. به عنوان نمونه، در یکی از آرای مستند، چنین آمده است:
«با انقضاء مدت قرارداد، تکلیفی قانونی متوجه دستگاه طرف شکایت از حیث بکارگیری مجدد شاکی نیست.»
در رأی دیگری، دیوان تأکید می‌کند که قرارداد کار معین، تعهد استخدامی برای کارفرما ایجاد نمی‌کند و عدم تمدید آن، در چارچوب اختیارات مدیریتی محسوب می‌شود.
📌 استثنا: مواردی که حق مکتسب ایجاد شده است
در برخی موارد خاص، اگر کارگر بتواند اثبات کند که تمدیدهای مکرر قرارداد موجب ایجاد حق مکتسب شده (مثلاً در یک اداره دولتی برای چندین سال پیاپی تمدید شده باشد)، ممکن است مرجع قضایی نظر دیگری داشته باشد. اما این موارد استثناء هستند و نیاز به مدارک معتبر دارند.
عدم تمدید قرارداد کار معین و وضعیت حقوقی آن
قرارداد کار معین یکی از انواع قراردادهای پرکاربرد به‌ویژه در دستگاه‌های اجرایی و شرکت‌های پیمانکاری است که برای انجام کاری مشخص و در بازه‌ای زمانی تعریف می‌شود. پرسش مهم اینجاست که در صورت پایان این نوع قرارداد، آیا کارگر حق مطالبه تمدید دارد؟ و اگر قرارداد تمدید نشود، چه تبعاتی برای طرفین خواهد داشت؟
📌 تفاوت قرارداد معین با قراردادهای موقت و دائم
قرارداد کار معین برخلاف قراردادهای موقت، ناظر به انجام یک کار خاص است و با پایان آن کار، قرارداد نیز به‌طور خودکار خاتمه می‌یابد، حتی اگر مدت زمان دقیقی در قرارداد درج نشده باشد. مثلاً اگر کارگری برای تکمیل یک پروژه عمرانی خاص استخدام شده باشد، با پایان آن پروژه، قرارداد نیز به پایان می‌رسد، حتی اگر موعد مشخصی در قرارداد تعیین نشده باشد.
-
قراردادهای موقت: دارای زمان شروع و پایان مشخص هستند.
-
قراردادهای دائم: بدون ذکر مدت و برای کارهای مستمر منعقد می‌شوند.
-
قراردادهای معین: برای انجام کار مشخص بسته می‌شوند، و خاتمه آن وابسته به انجام کامل موضوع کار است، نه صرف زمان.
⚖️رأی دیوان عدالت درباره قرارداد کار معین و عدم الزام به تمدید
یکی از مهم‌ترین استنادات در این زمینه رأی صریح دیوان عدالت اداری است که در آن آمده:
«… بکارگیری نیرو در قالب قرارداد کار معین از اختیارات دستگاه اجرایی است و این نوع قراردادها هیچ‌گونه تعهد استخدامی و الزام به تمدید پس از انقضای مدت ایجاد نمی‌کنند.»
در این رأی، دیوان به‌وضوح تأکید می‌کند که حتی تمدیدهای مکرر سالانه نیز باعث ایجاد حق دائمی برای کارگر نمی‌شود، زیرا اصل رابطه کاری موقت بوده و اختیار ادامه آن با دستگاه استخدام‌کننده است. این رأی نشان می‌دهد که صرف اشتغال چندساله در قالب قرارداد کار معین، حقی برای الزام به تمدید ایجاد نمی‌کند، مگر اینکه در عرف دستگاه مربوطه خلاف این رویه وجود داشته باشد یا تخلف در اجرای آیین‌نامه‌ها قابل اثبات باشد.
📌 آثار حقوقی عدم تمدید قرارداد معین
- عدم امکان شکایت الزام به تمدید: همان‌طور که در بخش قبل اشاره شد، کارگر نمی‌تواند الزام کارفرما به تمدید را از مراجع قضایی بخواهد.
- لزوم صدور گواهی عدم نیاز برای بیمه بیکاری: در صورت عدم تمدید، کارفرما می‌تواند با صدور نامه عدم نیاز، امکان دریافت بیمه بیکاری را برای کارگر فراهم کند.
- پایان تعهدات کارفرما با تسویه حساب: اگر حقوق و مزایای کارگر پرداخت شده و گواهی پایان کار ارائه شده باشد، مسئولیت قانونی جدیدی برعهده کارفرما نیست.
نمونه نامه عدم تمدید قرارداد کار (عدم نیاز)
در مواردی که کارفرما تصمیم دارد پس از پایان قرارداد کاری، همکاری خود را با کارگر ادامه ندهد، لازم است این تصمیم را به‌صورت رسمی اعلام کند. رایج‌ترین ابزار قانونی برای این منظور، نامه عدم نیاز است. این نامه هم جنبه اطلاع‌رسانی دارد و هم به‌منظور بهره‌مندی کارگر از مزایایی چون بیمه بیکاری صادر می‌شود.
📌 کاربرد حقوقی نامه عدم نیاز
نامه عدم نیاز سندی رسمی است که از سوی کارفرما صادر شده و نشان‌دهنده پایان همکاری پس از اتمام قرارداد است. این نامه معمولاً به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارائه می‌شود و بر اساس آن، کارگر می‌تواند جهت استفاده از بیمه بیکاری اقدام نماید.
از مهم‌ترین اهداف صدور این نامه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اعلام رسمی پایان قرارداد کار به دلیل عدم نیاز
- جلوگیری از ادعای تمدید ضمنی از سوی کارگر
- مستند‌سازی برای اداره کار و نهادهای بیمه‌ای
- کمک به کارگر برای شروع فرآیند دریافت بیمه بیکاری
🔍 نکات مهم در تنظیم نامه عدم تمدید قرارداد
برای اینکه نامه از نظر حقوقی معتبر و قابل‌قبول باشد، باید حاوی اطلاعات مشخص و دقیق باشد. عناصر ضروری در این نامه عبارتند از:
✅ مشخصات کارگر (نام و نام خانوادگی، شماره ملی)
✅ تاریخ دقیق پایان قرارداد
✅ عبارت صریح «عدم نیاز به ادامه همکاری»
✅ امضای کارفرما یا نماینده قانونی شرکت
✅ مهر شرکت یا موسسه
✅ ذکر این نکته که نامه صرفاً برای بیمه بیکاری صادر شده و ارزش حقوقی دیگر ندارد
📝 متن نمونه نامه عدم تمدید قرارداد (قابل استفاده در شرکت‌ها و سازمان‌ها)
بسمه تعالی
نمونه نامه عدم نیاز جهت ارائه به اداره کار
اداره محترم تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهرستان …
با سلام
بدین‌وسیله گواهی می‌شود آقای/خانم … فرزند … دارای شماره ملی … که از تاریخ … به‌عنوان … در این شرکت مشغول به کار بوده، قرارداد کاری ایشان در تاریخ … خاتمه یافته است.
با توجه به اتمام مدت قرارداد، بدین‌وسیله عدم نیاز ایشان از تاریخ … اعلام می‌گردد.
این گواهی صرفاً جهت ارائه به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی به‌منظور استفاده از مزایای بیمه بیکاری صادر شده و فاقد هرگونه ارزش حقوقی دیگر می‌باشد.
با احترام
نام و نام خانوادگی کارفرما/مدیر شرکت
مهر و امضا
📌 هشدار حقوقی: اگر کارفرما پس از پایان قرارداد، چنین نامه‌ای صادر نکند ولی کارگر همچنان به کار ادامه دهد و کارفرما نیز اعتراضی نکند، ممکن است تمدید ضمنی از سوی مراجع کارگری احراز شود. بنابراین، صدور و تحویل این نامه باید دقیق و همراه با تسویه حساب کامل انجام شود.
متن تمدید قرارداد کاری و موارد الزامی در آن
هنگامی که کارفرما و کارگر تصمیم به ادامه همکاری پس از پایان مدت قرارداد می‌گیرند، باید این توافق را به‌صورت کتبی و رسمی ثبت کنند. تنظیم متن تمدید قرارداد کاری یکی از اقدامات مهم حقوقی برای جلوگیری از اختلافات آینده است. این متن می‌تواند به‌صورت یک قرارداد جدید یا تحت عنوان “الحاقیه تمدید” به قرارداد قبلی ضمیمه شود.
📌 موارد مهم در متن تمدید قرارداد کار
برای اینکه تمدید قرارداد از نظر قانونی معتبر باشد و بعدها محل اختلاف نباشد، باید در متن آن به عناصر مشخصی اشاره شود:
✅ مدت تمدید قرارداد: ذکر دقیق تاریخ شروع و پایان دوره تمدید، مثلاً «از تاریخ ۱۴۰۳/۰۷/۰۱ تا ۱۴۰۴/۰۱/۰۱»
✅ ثبات یا تغییر در شرایط قرارداد: اگر شرایطی مثل میزان حقوق، محل کار یا سمت شغلی تغییر یافته، باید صریحاً ذکر شود.
✅ عبارت صریح تمدید قرارداد: مانند «قرارداد شماره ۱۲۳ مورخ ۱۴۰۲/۰۷/۰۱، به مدت شش ماه دیگر و با همان شرایط قبلی تمدید می‌گردد.»
✅ امضا و مهر طرفین قرارداد: باید توسط هر دو طرف و در صورت لزوم، شاهدان نیز امضا شود.
📝 نمونه متن تمدید قرارداد کار
الحاقیه تمدید قرارداد کار
پیرو قرارداد شماره … مورخ … فی‌مابین آقای/خانم … به‌عنوان کارگر و شرکت … به‌عنوان کارفرما، بدین‌وسیله اعلام می‌گردد که قرارداد فوق از تاریخ … به مدت … (مثلاً ۶ ماه) با همان شرایط قبلی تمدید گردید.
سایر مفاد قرارداد اصلی به قوت خود باقی بوده و طرفین بر استمرار آن توافق دارند.
این الحاقیه در دو نسخه تنظیم و به امضای طرفین رسیده است.
تاریخ: …
امضای کارگر: …………………….
امضای کارفرما: …………………….
مهر شرکت
📌 رعایت حقوق و مزایای کارگر در تمدید قرارداد
در هنگام تمدید قرارداد، به‌ویژه اگر تمدید در سال جدید انجام می‌شود، باید حتماً حقوق کارگر مطابق با حداقل دستمزد اعلامی شورای عالی کار در همان سال تنظیم شود.همچنین مواردی مانند پایه سنوات، اضافه‌کاری، بیمه، حق مسکن و سایر مزایا باید به‌روزرسانی شده و صریحاً در قرارداد ذکر شود تا از بروز اختلافات بعدی جلوگیری شود.
تمدید قرارداد کار و شرایط تبدیل آن در عمل
در عمل، اجرای تمدید و تبدیل قرارداد کار ممکن است با آنچه در قانون ذکر شده تفاوت‌هایی داشته باشد. بسیاری از دستگاه‌ها و شرکت‌ها، با استفاده از خلاهای قانونی یا ابهامات اجرایی، الگوهایی برای تمدید قرارداد یا جلوگیری از تبدیل آن به دائم ایجاد کرده‌اند. در این بخش، به بررسی این رویه‌ها و شرایط رایج در محیط‌های کاری ایران می‌پردازیم.
📌 رویه جاری در دستگاه‌های اجرایی و بخش خصوصی
در دستگاه‌های اجرایی، قرارداد کار معین رایج‌ترین شیوه به‌کارگیری نیروهای غیردائم است. بسیاری از کارمندان به‌صورت سالانه یا حتی هر شش ماه یک‌بار قرارداد خود را تمدید می‌کنند، بدون آنکه هیچ‌گونه حق استخدامی یا امنیت شغلی داشته باشند.
-
این تمدیدها معمولاً با عنوان «تمدید قرارداد معین» انجام می‌شود.
-
حتی پس از چند سال خدمت، ادارات دولتی می‌توانند از تمدید خودداری کرده و نیروی انسانی را بدون پرداخت مزایای خاصی کنار بگذارند.
✳️ علت: طبق ماده ۳۲ قانون مدیریت خدمات کشوری، بکارگیری نیرو در قالب قرارداد کار معین، اختیاری و محدود به سقف اعتبارات مصوب است؛ نه الزام‌آور.
در شرکت‌های خصوصی، وضعیت پیچیده‌تر است. برخی کارفرمایان برای فرار از پرداخت مزایای قرارداد دائم، قرارداد را موقت منعقد می‌کنند، اما در عمل رابطه‌ای دائمی شکل می‌گیرد. در اینجا، کارگر می‌تواند با اثبات ماهیت مستمر کار و استمرار اشتغال بدون قرارداد کتبی، درخواست تبدیل قرارداد به دائم را مطرح کند.
📌 نظر کمیسیون معاملات و تمدید رسمی قراردادها
در مواردی که قراردادها نیاز به تصویب کمیسیون معاملات دارند (به‌ویژه در شرکت‌های وابسته به نهادهای دولتی)، تمدید قرارداد تنها پس از مصوبه کمیسیون و الحاق تبصره‌ها امکان‌پذیر است. مثلاً در برخی تمدیدنامه‌ها آمده:
«با توجه به کمیسیون معاملات مورخ … قرارداد شماره … برای مدت ۶ ماه دیگر تمدید می‌شود. سایر مفاد قرارداد قبلی به قوت خود باقی است.»
در این تمدیدنامه‌ها، علاوه بر مدت، ممکن است درصدی به دستمزد و هزینه ابزار نیز اضافه شود. این نوع تمدیدها بیشتر در قراردادهای پیمانکاری دیده می‌شود و قالبی رسمی و اداری دارند.
📌 نکات کلیدی در رویه عملی تمدید و تبدیل قرارداد:
-
در تمدیدهای متوالی، عدم تنظیم قرارداد جدید = تمدید ضمنی
-
پرداخت مستمر حقوق و بیمه بدون قرارداد جدید = دلیل بر استمرار اشتغال
-
استفاده از نامه عدم نیاز برای جلوگیری از تمدید ضمنی
-
الزام به صدور الحاقیه یا قرارداد جدید برای اثبات تمدید رسمی
سوالات متداول
در این قسمت از مقاله سوالات متداول پیرامون تمدید قرارداد را مشاهده می فرمایید که توسط پرسشگران از مجموعه ایران لگال در قالب مشاوره حقوقی مطرح شده است:
❓در شرکت راهسازی کار می‌کنم و بعد از گفتن تعدیل نیرو قرارداد من یک ماه دیگر تمدید شد. حالا می‌گویند باید برای تسویه مراجعه کنم، اما می‌خواهم تا پایان قرارداد بمانم. چه کاری باید انجام دهم؟
✅ بهتر است به اداره کار مراجعه کنید تا از حقوق خود دفاع نمایید. همچنین می‌توانید از وکلا یا مشاوران حقوقی برای بررسی شرایط قرارداد و جلوگیری از تسویه زودهنگام کمک بگیرید.
❓کارمند شرکت خصوصی هستم و باردار شده‌ام. قرارداد ۶ ماهه‌ام تا پایان شهریور ادامه دارد. آیا شرکت می‌تواند به بهانه بارداری قرارداد را تمدید نکند و اگر نکرد چگونه می‌توانم از حقم دفاع کنم؟
✅ پس از پایان قرارداد، تمدید منوط به توافق دو طرف است؛ اما در صورت امتناع غیرمنصفانه به دلیل بارداری، می‌توانید با مراجعه به اداره کار یا کمیته‌های حمایتی از زنان شاغل، موضوع را پیگیری و شکایت رسمی ثبت کنید.
❓قرارداد من سه‌ماهه بود و بعد از پایانش بدون قرارداد جدید، همچنان مشغول به کارم. آیا این یعنی قرارداد تمدید شده؟
✅ بله، اگر پس از پایان مدت قرارداد بدون امضای قرارداد جدید همچنان به کار ادامه داده‌اید و کارفرما نیز مخالفت نکرده است، از نظر قانون این وضعیت به‌عنوان تمدید ضمنی قرارداد کار تلقی می‌شود. در چنین شرایطی، حقوق و مزایای شما باید مطابق با قانون کار و شرایط قرارداد قبلی ادامه یابد.
❓شرکتم هر سال قرارداد ۱۲ ماهه با من می‌بندد ولی کار من مستمر است. آیا می‌توانم درخواست تبدیل قرارداد به دائم بدهم؟
✅ اگر ماهیت کار شما مستمر باشد و سال‌ها به‌صورت پشت سر هم با قراردادهای موقت کار کرده باشید، می‌توانید با استناد به عرف و استمرار اشتغال، از طریق اداره کار درخواست تبدیل قرارداد موقت به دائم نمایید. در بسیاری از موارد، چنین درخواست‌هایی با رأی مثبت مواجه می‌شود، به‌ویژه اگر قرارداد جدیدی هر بار به‌موقع امضا نشده باشد.
❓من در یک شرکت خصوصی کار می‌کنم و مدیرعامل گفت به دلیل شرایط مالی، قرارداد من را تمدید نمی‌کند. آیا می‌توانم از او شکایت کنم؟
✅ در صورتی که قرارداد شما از نوع موقت یا معین بوده و مدت آن تمام شده، کارفرما الزام قانونی برای تمدید ندارد؛ مگر اینکه شما بتوانید ثابت کنید تمدید ضمنی شکل گرفته یا قرارداد سابق به‌طور غیرقانونی فسخ شده است. در غیر این صورت، تنها در صورتی می‌توانید شکایت کنید که حقوق یا مزایای قانونی شما مانند حق بیمه یا سنوات پرداخت نشده باشد.