ارث یکی از مهمترین موضوعات حقوقی است که اغلب خانوادهها، دستکم یکبار در طول زندگی با آن روبهرو میشوند. پس از فوت فرد، داراییهای او باید میان وراث قانونیاش تقسیم شود. اما همین موضوع ساده، اگر بهدرستی و با رعایت قواعد قانونی انجام نشود، میتواند منشا اختلاف، دعوا و حتی قطع رابطه میان اعضای خانواده شود. در این شرایط، ابزاری به نام تقسیمنامه ارث میتواند نقش مؤثری در شفافسازی، پیشگیری از اختلاف و اجرای دقیق تقسیم ارث داشته باشد.
تقسیمنامه ارث، سندی است که نحوه توزیع ماترک (اموال بهجامانده از متوفی) را میان وراث مشخص میکند. این سند میتواند بهصورت رسمی یا عادی تنظیم شود و در صورتی که شرایط قانونی آن رعایت شده باشد، ارزش حقوقی داشته و قابل استناد در مراجع قضایی و ثبتی خواهد بود.
در این مقاله، بهصورت جامع و دقیق بررسی خواهیم کرد که تقسیمنامه ارث چیست، چگونه تنظیم میشود، چه شرایطی برای اعتبار دارد، در چه مواردی رسمی یا دستی است، و چگونه میتوان از بروز اختلاف میان وراث جلوگیری کرد. همچنین در پایان، نمونه متن تقسیمنامه نیز ارائه خواهد شد.
تقسیم نامه ارث چیست و چه کاربردی دارد؟
تقسیمنامه ارث، سندی است که برای تعیین نحوه تقسیم داراییهای متوفی بین وراث قانونی او تنظیم میشود. این سند میتواند به صورت رسمی (در دفاتر اسناد رسمی) یا عادی (بین خود وراث) تنظیم گردد و نقش مهمی در کاهش اختلافات خانوادگی و تسریع فرآیند تقسیم ترکه دارد.
🔍 تعریف قانونی و عمومی تقسیمنامه
تقسیمنامه، در اصطلاح حقوقی، به توافقنامهای میان چند شریک یا وراث گفته میشود که در آن، نحوه تقسیم مال مشترک مشخص میشود. در زمینه ارث، این توافقنامه نشان میدهد که چه کسی، چه سهمی از ماترک (مانند ملک، زمین، پول، سرقفلی، و…) را دریافت میکند.
تقسیمنامه میتواند به صورت:
-
سند رسمی با مراجعه به دفترخانه و ثبت در دفاتر اسناد رسمی
-
یا سند عادی که به صورت دستنویس و با امضای همه وراث تهیه میشود
باشد. البته در هر دو حالت، شرط اصلی اعتبار این سند، رضایت، اهلیت و حضور همه وراث است.
⚖️ تفاوت تقسیم نامه با تقسیم ترکه
نباید تقسیمنامه ارث را با تقسیم ترکه توسط دادگاه اشتباه گرفت. تقسیمنامه، توافقی داوطلبانه و بدون دخالت مقام قضایی است، در حالی که تقسیم ترکه زمانی اتفاق میافتد که وراث درباره نحوه تقسیم توافق نداشته باشند یا فردی از امضای تقسیمنامه امتناع کند.
در این صورت، یکی از وراث میتواند به دادگاه مراجعه کرده و با استناد به قانون امور حسبی، درخواست تقسیم ترکه را ارائه دهد. در این حالت، دادگاه با تعیین کارشناس رسمی دادگستری و طی مراحل قانونی، نسبت به صدور حکم تقسیم اقدام میکند.
انواع تقسیم نامه ارث و نحوه تنظیم هرکدام
برای تنظیم تقسیم نامه ارث، دو شیوهی اصلی وجود دارد که هرکدام شرایط و آثار حقوقی خاص خود را دارند. انتخاب نوع تقسیمنامه به توافق بین وراث، نوع اموال و میزان رسمیبودن فرآیند بستگی دارد.
📝 تقسیمنامه دستی (سند عادی)
تقسیم نامه دستی، یکی از رایجترین روشها در میان خانوادههاست؛ مخصوصاً زمانی که وراث با هم توافق کامل دارند. این سند:
-
معمولاً در یک جلسه خانوادگی تنظیم میشود؛
-
به صورت دستنویس یا تایپشده است؛
-
توسط تمامی وراث یا نمایندگان قانونیشان امضا میشود.
📌 نکته:
اگر این نوع تقسیمنامه با دقت تنظیم شده باشد و همهی وراث ذیل آن را امضا کرده باشند، در دادگاه به عنوان سند عادی معتبر است و قابلیت استناد دارد. البته در صورت وجود اختلاف، امکان ادعای جعل، تردید یا انکار نسبت به آن وجود دارد و باید در چارچوب مقررات آیین دادرسی به آن رسیدگی شود.
🏛️ تقسیم نامه رسمی (محضری)
اگر وراث بخواهند از سندی برخوردار شوند که از اعتبار بالاتری نزد مراجع رسمی و قضایی برخوردار باشد، باید تقسیمنامه را در دفترخانه اسناد رسمی ثبت کنند. این نوع تقسیمنامه:
-
نیاز به ارائه مدارک رسمی مانند گواهی انحصار وراثت دارد؛
-
توسط دفتر اسناد رسمی تنظیم و ثبت میشود؛
-
از نظر قانون، غیرقابل انکار بوده و تنها با ادلهی قوی قابل ابطال است.
📌 مزیت مهم تقسیمنامه رسمی:
در صورت بروز اختلاف، هیچ یک از وراث نمیتواند آن را به راحتی انکار یا تردید کند و ارزش اثباتی آن بالاتر از اسناد دستی است.
شرایط لازم برای تنظیم تقسیمنامه ارث معتبر
برای اینکه یک تقسیمنامه ارث از نظر قانونی معتبر شناخته شود و بعدها با چالشهای حقوقی مواجه نگردد، باید شرایط خاصی رعایت شود. رعایت این شرایط، چه در تقسیمنامه دستی و چه رسمی، الزامی است.
⚖️ شرایط اهلیت و رضایت وراث
بر اساس ماده ۳۱۳ قانون امور حسبی، تقسیم ترکه تنها در صورتی معتبر است که تمامی وراث:
-
حاضر باشند؛
-
رشید (دارای عقل، بلوغ و رشد) باشند؛
-
نسبت به تقسیم، رضایت کامل داشته باشند؛
-
در میان آنها، محجور یا غائب وجود نداشته باشد (مگر اینکه نماینده قانونی او حضور داشته باشد).
📌 نکته مهم:
اگر یکی از وراث صغیر، مجنون یا غائب مفقودالاثر باشد، تنظیم تقسیمنامه بدون دخالت دادگاه ممکن نیست و باید از طریق نماینده قانونی و با نظارت مرجع قضایی اقدام شود.
📝 نقش گواهی انحصار وراثت و مدارک هویتی
برای تهیه تقسیمنامه، خصوصاً در حالت رسمی، باید مدارک لازم در دسترس باشد:
-
گواهی انحصار وراثت از شورای حل اختلاف
-
شناسنامه و کارت ملی وراث
-
در صورت حضور وکیل، ارائه وکالتنامه رسمی
-
اطلاعات کامل در مورد ماترک متوفی شامل اموال منقول، غیرمنقول، حسابهای بانکی، سرقفلی و…
🟢 بدون گواهی انحصار وراثت، تنظیم هیچگونه تقسیمنامه رسمی ممکن نیست و دفاتر اسناد رسمی نیز از انجام آن خودداری میکنند.
مراحل گامبهگام تهیه تقسیمنامه ارث
تهیه تقسیمنامه ارث، چه به صورت رسمی و چه به شکل دستی، نیازمند طی کردن مراحلی مشخص است تا از نظر قانونی قابل استناد بوده و اختلافات احتمالی را کاهش دهد.
🔍 جمعآوری اطلاعات داراییها
در اولین گام، باید تصویر کاملی از داراییهای متوفی به دست آورد. این اطلاعات شامل موارد زیر است:
-
اموال غیرمنقول: مانند زمین، آپارتمان، مغازه
-
اموال منقول: مانند خودرو، طلا، سهام، سپردههای بانکی
-
بدهیهای متوفی (در صورت وجود)
-
حقوق مکتسبه: مانند سرقفلی، فیش حج، سهام عدالت و…
📌 نکته: حتی یک دارایی کوچک یا بدهی، در صورتی که درج نشود، ممکن است تقسیمنامه را در آینده دچار چالش قضایی کند.
🧑⚖️ مشاوره حقوقی با وکیل
گرچه تنظیم تقسیمنامه، مخصوصاً نوع دستی، الزاماً نیازی به وکیل ندارد، اما مشورت با یک وکیل متخصص ارث و ترکه میتواند:
-
از بروز خطا در محاسبات سهمالارث جلوگیری کند
-
روشهای قانونی کاهش اختلافات را پیشنهاد دهد
-
شرایط خاص (مثلاً وجود وقف یا تعهدات متوفی) را بررسی کند
📌 اگر قصد دارید تقسیمنامه رسمی تنظیم کنید، حتماً بهتر است وکیل تنظیم آن را برعهده گیرد.
✍️ تنظیم متن تقسیمنامه
در مرحله سوم، متن تقسیمنامه باید تنظیم شود که شامل اطلاعات زیر است:
-
مشخصات کامل وراث (نام، کد ملی، نسبت، نشانی)
-
شرح دقیق ماترک
-
نحوه تقسیم و میزان سهم هر وارث
-
توافقات خاص (مثلاً اختصاص کل یک ملک به یکی از وراث با پرداخت مازاد به دیگران)
-
تاریخ، امضا و در صورت لزوم اثر انگشت
📌 در سند رسمی، این بخشها به صورت فرم قانونی در دفترخانه ثبت میشوند. در سند دستی، نوشتن صحیح و دقیق اطلاعات بسیار مهم است.
تقسیم نامه ارث و مسائل اختلافی میان وراث
در بسیاری از موارد، تنظیم تقسیمنامه ارث بهصورت توافقی میان وراث انجام میشود؛ اما گاهی برخی از وراث نسبت به محتوا یا نحوه تنظیم تقسیمنامه اعتراض دارند یا از امضای آن امتناع میکنند. در چنین شرایطی، آگاهی از راهکارهای قانونی بسیار حیاتی است.
❌ اگر یکی از وراث تقسیمنامه را امضا نکند
بر اساس قوانین امور حسبی، در صورت تقسیم ارث بدون حضور یکی از وراث و یا اگر یکی از وراث تقسیمنامه را امضا نکند:
- تقسیمنامه توافقی اعتبار ندارد؛
- فرآیند تقسیم دیگر توافقی نبوده و باید بهصورت قانونی و از طریق تقسیم ترکه توسط دادگاه انجام شود؛
- دادگاه با توجه به گواهی انحصار وراثت، مدارک داراییها، و نظر کارشناس رسمی، تقسیم را انجام و حکم قطعی به سهم هر وارث صادر میکند.
📌 نکته مهم: امضای تمامی وراث برای اعتبار قانونی تقسیمنامه الزامی است، مگر اینکه برخی از وراث وکیل رسمی داشته باشند.
⚖️ نقش دادگاه در تقسیم اجباری
اگر توافق حاصل نشود، یکی از وراث میتواند با تقدیم دادخواست تقسیم ترکه به دادگاه حقوقی، خواستار تقسیم قانونی اموال شود. در این حالت:
-
دادگاه با تعیین کارشناس رسمی دادگستری، ارزش و نوع اموال را بررسی میکند؛
-
سپس نسبت به افراز یا فروش ماترک و تقسیم بهای حاصل بین وراث اقدام میکند؛
-
حتی در صورت فروش، سهم قانونی هر وارث محفوظ است.
📌 این مسیر معمولاً طولانیتر، پرهزینهتر و مستعد تنش خانوادگی است، بنابراین تنظیم تقسیمنامه توافقی، حتیالامکان توصیه میشود.
تقسیم نامه زمین، آپارتمان و سایر اموال خاص
همهی ماترک متوفی قابلتقسیم بهصورت یکسان و ساده نیستند. برخی از اموال مانند زمینهای مشاع، آپارتمانها، یا داراییهایی که به شکل غیرمستقیم دارای ارزشاند (مانند سرقفلی یا فیش حج) نیازمند تنظیم تقسیمنامهای دقیق و منطبق با مقررات خاص خود هستند.
📌 تقسیمنامه زمین مشاع
زمینهای مشاع یکی از مهمترین موارد اختلاف در میان وراث هستند. زمانی که چند نفر مالک یک قطعه زمین به صورت مشاعی باشند:
-
تقسیمنامه زمین مشخص میکند که هر وارث چه سهمی از زمین را دریافت میکند؛
-
در صورتی که امکان افراز فیزیکی زمین وجود نداشته باشد، ممکن است زمین فروخته و بهای آن تقسیم شود؛
-
نقشه تفکیکی، نظر کارشناس رسمی و تایید اداره ثبت، برای تقسیم زمین ضروری است.
📌 مزیت: جلوگیری از دخالت دادگاه و تعیین سهم مشخص برای هر شریک یا وارث
🏢 تقسیمنامه آپارتمان
در آپارتمانهایی که بخشی از ماترک متوفی هستند، ممکن است یکی از وراث بخواهد سهم دیگران را بخرد یا توافق کنند که:
-
یک واحد به یک یا چند نفر اختصاص یابد
-
در ازای آن، وجه یا دارایی دیگری به سایرین پرداخت شود
📌در تقسیم نامه آپارتمان، علاوه بر خود واحد، سرقفلی، حق پارکینگ، انباری و… نیز باید دقیق مشخص شود.
⚖️ تقسیمنامه دارایی حین طلاق
هرچند به ارث مربوط نیست، اما در روند جدایی یا طلاق نیز سندی مشابه به نام «تقسیمنامه دارایی» تنظیم میشود که:
-
حاوی توافقات مالی میان زن و شوهر است؛
-
با امضای طرفین و معمولاً توسط وکیل خانواده تهیه میشود؛
-
قابل ثبت در دفترخانه رسمی و برخوردار از اثر الزامآور حقوقی است.
📌 این نوع تقسیمنامه از بروز اختلافات مالی پس از طلاق جلوگیری میکند.
هزینه، مدارک و نکات مهم حقوقی تقسیمنامه ارث
تنظیم تقسیمنامه ارث، بهویژه در صورتی که بهصورت رسمی و در دفاتر اسناد رسمی انجام شود، نیازمند فراهم کردن مدارک مشخص و پرداخت هزینه قانونی است. بیتوجهی به این نکات میتواند باعث بیاعتباری سند یا بروز مشکلات بعدی شود.
📄 مدارک لازم برای تنظیم تقسیمنامه ارث
برای تنظیم تقسیمنامه (چه رسمی و چه دستی)، موارد زیر باید آماده باشند:
-
گواهی انحصار وراثت (صادره از شورای حل اختلاف)
-
شناسنامه و کارت ملی وراث یا وکلای آنان
-
وکالتنامه رسمی در صورت اقدام توسط وکیل
-
اطلاعات دقیق از ماترک متوفی اعم از اموال منقول و غیرمنقول
-
فیشهای پرداختی مانند مالیات بر ارث یا تسویه دیون متوفی (در صورت وجود)
💰 هزینه تنظیم تقسیمنامه ارث رسمی
هزینه تنظیم تقسیمنامه رسمی، مطابق تعرفه دفاتر اسناد رسمی و سالانه تغییر میکند. اما بهطور کلی:
-
هزینه تنظیم هر تقسیمنامه غیرمالی (برای اموال غیرمنقول یا منقول) حدود ۱۰۰ هزار تومان است؛
-
این مبلغ صرفاً بابت ثبت سند بوده و شامل حقالتحریر یا مشاوره وکیل نمیشود؛
-
اگر اموال متعدد باشند، ممکن است هزینه به صورت تعدادی یا درصدی محاسبه شود.
📌 نکته: تقسیمنامه دستی (عادی)، هزینهای ندارد، اما الزاماً باید امضای همه وراث را داشته باشد و در موارد حساس، بهتر است دو شاهد آن را امضا کنند.
📝 نکات مهم حقوقی در نگارش تقسیمنامه
-
ذکر دقیق اطلاعات وراث: نام، نسبت، کد ملی، آدرس
-
تشریح کامل اموال: با ذکر مشخصات ملک، شماره پلاک ثبتی، آدرس، یا نوع حساب بانکی
-
درج قدرالسهم هر وارث: مشخص شود چه کسی چه مقدار از چه چیزی میبرد
-
درج شروط خاص: مانند الزام به مراجعه به دفترخانه در تاریخ مشخص یا پرداخت تفاوت بها
-
امضای همه وراث یا نماینده قانونی آنان
📌 توصیه مهم: برای جلوگیری از بروز اختلافات، حتی تقسیمنامههای دستی را با مشورت وکیل تنظیم کنید.
آیا تقسیمنامه قابل ابطال است؟ شرایط و راهکارها
برخلاف تصور رایج، تقسیمنامه ارث همیشه سندی غیرقابلتغییر نیست. در صورتی که برخی شرایط قانونی رعایت نشده باشد یا یکی از وراث به نحوه تقسیم اعتراض داشته باشد، این سند میتواند قابل ابطال یا بیاعتبار تلقی شود.
❗ مواردی که موجب ابطال تقسیمنامه میشوند
بر اساس قانون مدنی و اصول حقوقی، در شرایط زیر، امکان ابطال یا بیاعتباری تقسیمنامه وجود دارد:
-
عدم امضای یکی از وراث یا امضای جعلی
-
نبود اهلیت قانونی در یکی از امضاکنندگان (مثلاً صغیر، مجنون یا غایب مفقودالاثر بدون نماینده قانونی)
-
عدم انطباق با واقعیت اموال و ماترک (مثلاً ذکر نکردن یک ملک یا دارایی)
-
وجود اشتباه یا تدلیس در تعیین سهم یا ارزش اموال
-
فقدان گواهی انحصار وراثت در تنظیم تقسیمنامه رسمی
📌 نکته مهم: حتی در تقسیمنامه رسمی، اگر یکی از موارد بالا اثبات شود، امکان ابطال از طریق دادگاه وجود دارد.
🧑⚖️ راههای اعتراض و ابطال تقسیمنامه
اگر یکی از وراث مدعی شود که سهمش رعایت نشده یا شرایط تقسیمنامه مخدوش است، میتواند:
-
دادخواست ابطال تقسیمنامه را به دادگاه حقوقی محل تنظیم سند ارائه دهد؛
-
ادله و مستندات قانونی مانند مدارک مالکیت، احکام، اقرارنامه، یا شهادت شهود را ارائه کند؛
-
در صورت اثبات ادعای خود، حکم به بیاعتباری یا اصلاح تقسیمنامه صادر خواهد شد.
📌 توصیه: در چنین مواردی حتماً با وکیل متخصص دعاوی ارث و اموال مشاع مشورت شود؛ چون دعاوی مربوط به تقسیم ارث پیچیدگیهای فراوانی دارند.
انواع نمونه متن تقسیمنامه ارث
در ادامه این بخش انواع نمونه متن تقسیم نامه ارث را مشاهده می فرمایید:
📄 نمونه تقسیمنامه ارث دستی بین وراث
تقسیمنامه ارث
تنظیمشده در تاریخ: ………… / ………… / …………ما امضاکنندگان زیر، بهعنوان وراث قانونی مرحوم/مرحومه ……………. فرزند ……………. به شماره شناسنامه …………. و کد ملی ……………… متوفی به تاریخ …………، بر اساس گواهی انحصار وراثت شماره ……………. صادره از شورای حل اختلاف …………، به شرح زیر اقدام به تنظیم این تقسیمنامه مینماییم:
🔹 مشخصات تقسیمکنندگان (وراث):
نام و نام خانوادگی: ………………
کد ملی: ………………
نسبت با متوفی: ………………
محل سکونت: ………………(ادامه برای سایر وراث…)
🔹 مشخصات مورد تقسیم (ماترک):
یک واحد آپارتمان به مساحت ……… متر مربع واقع در ……… به پلاک ثبتی ………
یک باب مغازه واقع در ……… به ارزش تقریبی ……… ریال
مبلغ ……… ریال سپرده بانکی نزد بانک ………
یک دستگاه خودروی سواری ……… به شماره پلاک ………
🔹 سهمالارث هر یک از وراث:
خانم/آقای ……………… ➖ یک دوم (½) از آپارتمان + یک سوم (⅓) از سپرده بانکی
خانم/آقای ……………… ➖ یک چهارم (¼) از آپارتمان + مغازه
خانم/آقای ……………… ➖ یک هشتم (⅛) از آپارتمان + خودرو
(مطابق توافق، سهم هر شخص دقیقاً نوشته شود.)
🔹 شروط و توافقات خاص:
تمامی وراث متعهد میگردند در تاریخ ……… در دفترخانه شماره ……… حاضر شده و نسبت به تنظیم سند رسمی تقسیمنامه اقدام نمایند.
در صورت تأخیر یا امتناع هر یک از وراث از مراجعه، سایرین حق مراجعه به مراجع قضایی جهت الزام قانونی را خواهند داشت.
امضاکنندگان اقرار میکنند که تمامی اطلاعات اموال و داراییها بهدرستی درج شده و حق اعتراض در آینده نخواهند داشت.
📄 نمونه تقسیمنامه زمین مشاع بین وراث
تقسیمنامه زمین مشاع بین وراث
تنظیم شده در تاریخ: ………… / ………… / …………ما امضاکنندگان این سند، بهعنوان وراث قانونی مرحوم/مرحومه ………………، که طبق گواهی انحصار وراثت شماره ………… مورخ ………… صادره از شورای حل اختلاف شهرستان ………… شناخته شدهایم، تصمیم به تقسیم زمین مشاع متعلق به متوفی به شرح زیر گرفتیم:
🔹 اطلاعات زمین مورد تقسیم:
مشخصات ملک: یک قطعه زمین به مساحت ………… مترمربع، واقع در …………
شماره پلاک ثبتی: ………… فرعی از ………… اصلی، بخش ثبتی …………
نوع مالکیت: ششدانگ مشاع، منتقل شده از طریق ارث به کلیه وراث
ارزش تقریبی: ………… ریال (بر اساس نظر کارشناس/توافق طرفین)
🔹 اسامی و مشخصات وراث:
آقای/خانم ……………… ➖ کد ملی ……………… ➖ نسبت: فرزن
- (ادامه در صورت وجود وراث بیشتر)
🔹 نحوه تقسیم زمین (با یا بدون تفکیک فیزیکی):
مطابق توافق حاصله، تقسیم زمین به شرح زیر انجام گرفت:
بخش شمالی زمین به مساحت ………… مترمربع، به آقای/خانم ………………
بخش جنوبی زمین به مساحت ………… مترمربع، به آقای/خانم ………………
بخش شرقی زمین به مساحت ………… مترمربع، به آقای/خانم ………………
📌 در صورتی که زمین هنوز به صورت رسمی تفکیک نشده باشد، طرفین توافق نمودند که در آینده با مراجعه به اداره ثبت یا از طریق کارشناس رسمی دادگستری، نقشه تفکیکی اخذ و سند رسمی تنظیم شود.
🔹 شروط و تعهدات:
هر یک از وراث، متعهد شدند که در تاریخ ………… جهت انتقال رسمی سهم اختصاصیافته به دفترخانه شماره ………… مراجعه نمایند.
هیچیک از طرفین نسبت به سهم سایر وراث ادعایی نداشته و این تقسیمنامه را نهایی و لازمالاجرا میدانند.
در صورت بروز اختلاف، موضوع از طریق دادگاه حقوقی محل وقوع ملک حلوفصل خواهد شد.
🖊️ امضا و اثر انگشت وراث:
۱. نام: ………………
امضا / اثر انگشت: ………………۲. نام: ………………
امضا / اثر انگشت: ………………۳. نام: ………………
امضا / اثر انگشت: ………………
📄 نمونه تقسیمنامه آپارتمان و مغازه با پرداخت مازاد
تقسیمنامه توافقی ارث شامل آپارتمان و مغازه
تنظیم شده در تاریخ: ………… / ………… / …………ما امضاکنندگان این سند، بهعنوان وراث قانونی مرحوم/مرحومه ………………، فرزند ………………، متوفی به تاریخ …………، بر اساس گواهی انحصار وراثت شماره ………… صادره از شورای حل اختلاف …………، با رعایت اهلیت قانونی، تصمیم به تقسیم بخشی از اموال ماترک (شامل آپارتمان و مغازه) گرفته و توافقات زیر را امضا میکنیم:
🔹 اطلاعات اموال مورد تقسیم:
یک واحد آپارتمان به مساحت ………… مترمربع، واقع در …………، دارای پلاک ثبتی شماره …………
یک باب مغازه به مساحت ………… مترمربع، واقع در …………، دارای سرقفلی معتبر
ارزش کل این دو ملک بر اساس توافق بین وراث: ………… ریال
🔹 مشخصات و سهم وراث:
آقای/خانم ………………، کد ملی ………………، نسبت: فرزند
آقای/خانم ………………، کد ملی ………………، نسبت: فرزند
آقای/خانم ………………، کد ملی ………………، نسبت: همسر
🔹 توافق تقسیم اموال:
بر اساس توافق طرفین:
کل آپارتمان و مغازه به آقای/خانم ……………… (یکی از وراث) اختصاص مییابد.
این شخص متعهد میشود مبلغ ………… ریال (معادل ارزش سهمالارث دیگران) را در تاریخ ………… به سایر وراث پرداخت نماید.
سایر وراث با دریافت وجه سهمالارث خود، حق و ادعایی نسبت به آپارتمان و مغازه مذکور نخواهند داشت.
📌 مبلغ پرداختی به هر وارث بهشرح زیر است:
آقای/خانم ……………… ➖ سهمالارث: یکچهارم ➖ مبلغ: ………… ریال
آقای/خانم ……………… ➖ سهمالارث: یکچهارم ➖ مبلغ: ………… ریال
🔹 تعهدات و شروط:
تمامی وراث متعهد میگردند در تاریخ ………… جهت تنظیم سند رسمی انتقال، در دفترخانه شماره ………… حاضر شوند.
پرداخت وجه از سوی دریافتکننده ملک باید از طریق حواله بانکی و قابل اثبات باشد.
امضاکنندگان متعهد میشوند در آینده هیچگونه ادعایی نسبت به این اموال نداشته باشند.
🖊️ امضا و اثر انگشت وراث:
۱. نام: ………………
امضا / اثر انگشت: ………………
سوالات متداول
در ادامه این مطلب سوالات متداول پیرامون تقسیم نامه ارث که توسط پرسشگران از مجموعه ایران لگال مطرح شده است را مشاهده می فرمایید:
❓ ما بعد از فوت پدرمان، صلحنامه، قطعنامه و تقسیمنامه بین وراث داریم و به امضای همه رسیده است. نقشه تفکیکی ما جانمایی نشده است و بین ورثه برای تقسیم عرصه مشکل داریم. چگونه این مشکل را حل کنیم؟
✅ در صورت بروز اختلاف درباره جانمایی عرصه، حتی با وجود اسناد توافقی، میتوانید با ارائه دادخواست تقسیم ترکه یا افراز ملک مشاع به دادگاه، درخواست بررسی و تفکیک را مطرح کنید. دادگاه با تعیین کارشناس و اخذ نقشه ثبتی، راهکار قانونی برای تقسیم عادلانه زمین ارائه خواهد داد.
حتماً ✅
در ادامه، ۴ سؤال و جواب واقعیسازیشده با سناریوهای طبیعی، کاربردی و مطابق با محتوای مقاله درباره تقسیمنامه ارث ارائه میدهم:
❓ ما سه خواهر و دو برادر هستیم. پدرمان یک خانه و یک مغازه بهجا گذاشته. همه موافق تقسیم توافقی هستیم. آیا لازم است به دفترخانه مراجعه کنیم یا میتوانیم خودمان تقسیمنامه دستی بنویسیم؟
✅ اگر همه وراث عاقل، بالغ و حاضر باشند و هیچکس از امضا امتناع نکند، میتوانید تقسیمنامه دستی بنویسید. کافی است مشخصات کامل وراث، لیست دقیق اموال، نحوه تقسیم و امضای همه افراد در آن باشد. با این حال، برای جلوگیری از مشکلات احتمالی در آینده، تنظیم تقسیمنامه رسمی در دفترخانه اسناد رسمی پیشنهاد میشود.
❓ پدرم یک قطعه زمین مشاعی با سه نفر دیگر داشت. الان که فوت شده، ما بهعنوان وراث میخواهیم آن را بفروشیم. آیا میتوانیم سهم پدر را جدا کرده و بفروشیم؟
✅ اگر زمین مشاع است، نمیتوانید بدون افراز یا توافق با سایر شرکا سهم پدر را جداگانه بفروشید. ابتدا باید از اداره ثبت یا دادگاه، تقاضای افراز یا دستور فروش زمین مشاع را بدهید. پس از مشخص شدن قدرالسهم، میتوانید آن را میان وراث تقسیم یا واگذار کنید. همچنین تهیه تقسیمنامه در این خصوص کمک زیادی به شفافیت حقوقی خواهد کرد.
❓ یکی از وراث خارج از کشور است و امکان حضور ندارد. آیا بدون او میتوانیم تقسیمنامه را تنظیم کنیم؟
✅ خیر، حضور یا وکالت رسمی آن وارث الزامی است. اگر او در خارج از کشور است، باید از طریق سفارت ایران برای یکی از وراث یا وکیل رسمی، وکالتنامه تنظیم کند تا بهجای او امضا شود. تقسیمنامهای که بدون حضور یا رضایت یکی از وراث تنظیم شود، قابل اعتراض و بیاعتبار خواهد بود.